Եթե անգամ հաջողեն կոտրել ժողովրդին, Հայոց եկեղեցու գմբեթներն ու խաչերը մնալու են իրենց կոկորդին. Մարջան Ավետիսյան

Այժմ­յան ներ­քա­ղա­քա­կան ընդվ­զում­նե­րի հոր­ձա­նու­տում թվով քիչ ար­վես­տա­գետ­ներ են փոր­ձում ի­րենց հստակ դիր­քո­րո­շու­մը հայտ­նել եւ զու­գա­հեռ` գոր­ծել։ Այդ ան­ձան­ցից է դե­րա­սա­նու­հի ՄԱՐՋԱՆ ԱՎԵՏԻՍՅԱՆԸ, ում հետ «Ի­րա­վունք»-ը զրու­ցել է ներ­կա­յիս ի­րա­վի­ճա­կի, ինչ­պես նաեւ միա­սին հաս­կա­նալ, թե ին­չով է պայ­մա­նա­վոր­ված շատ մշա­կութա­յին գոր­ծիչ­նե­րի ան­հաս­կա­նա­լի լռութ­յու­նը։

«ԸՆԴԱՄԵՆՆ ԷՔԶԻՍՏԵՆՑԻԱԼ ՎՏԱՆԳ ԵՄ ԶԳՈՒՄ»

— ­Լի­նե­լով այս­չափ հայ­րե­նա­սեր եւ պայ­քա­րող տե­սակ` այս օր­հա­սա­կան շրջա­նում ­Դուք ­Հա­յաս­տա­նում չեք։ Ինչ­պե՞ս եք կա­րո­ղա­նում զսպել ­Ձեր ապ­րում­նե­րը, երբ տես­նում եք, թե ինչ է կա­տար­վում քա­ղա­քա­կան դաշ­տում եւ, առ­հա­սա­րակ՝ մեր երկ­րում:

— ­Մեր օ­րե­րում հայ­րե­նա­սի­րութ­յուն բառն այն­քան է չարչրկ­վել, ձե­ւա­խեղ­վել իր դրսե­ւոր­ման ու ար­տա­հայտ­ման ձե­ւե­րի մեջ, որ իր ու­ղիղ ի­մաս­տով ա­նըն­կա­լե­լի է մար­դու հա­մար: Ուս­տի` թող լի­նի, ես ըն­դա­մենն էք­զիս­տենց­իալ վտանգ եմ զգում` մեզ հա­րե­ւան իբր բա­րե­կամ­նե­րից: Ապ­րում­ներս չեմ զսպում, հա­վա­տի ու հույ­սի շնոր­հիվ փոր­ձում եմ պա­հել հա­վա­սա­րակշ­ռութ­յունս:

— Ըստ ­Ձեզ, ին­չո՞վ է պայ­մա­նա­վոր­ված մեր ազ­գաբ­նակ­չութ­յան մե­ծա­մաս­նութ­յան ան­տար­բե­րութ­յու­նը։

— ­Մենք գտնվում ենք մեր ժո­ղովր­դի հա­մար վտան­գա­վոր հանգր­վա­նում, որ­տեղ ար­տա­քին եւ ներ­քին ազ­դակ­նե­րի շնոր­հիվ թմրեց­րել են ան­գամ ինք­նա­պահ­պա­նութ­յան բնազ­դը: ­Մեզ ու­զում են զրկել էթ­նիկ պատ­կա­նե­լիութ­յու­նից` դարձ­նե­լով հան­րույթ, ո­րը հե­ղի­նա­կութ­յուն­նե­րի կա­րիք չի ու­նե­նա: ­Մեզ ա­վե­լի քան եր­բե­ւէ անհ­րա­ժեշտ են այդ հե­ղի­նա­կութ­յուն­նե­րը, ո­րոնք կա­ռա­ջար­կեն հա­մա­կե­ցութ­յան նոր հա­մախմ­բող կա­նոն­ներ, հայ­րե­նիքն իր էութ­յան ու բո­վան­դա­կութ­յան մեջ ճա­նա­չե­լու ու ըն­կա­լե­լու մե­թոդ­ներ։ Ար­ժեք­նե­րի պահ­պա­նութ­յու­նը պա­տաս­խա­նատ­վութ­յուն է են­թադ­րում, պա­տաս­խա­նատ­վութ­յու­նը` ծա­ռա­յութ­յուն:

«ՀԱԶԱՐԱՄՅԱ ՀԱՎԱՏԱԼԻՔՆԵՐԸ ԿՈՏՐԵԼ ՉԵՆ ԿԱՐՈՂ»

— Ինչ­պե՞ս կգնա­հա­տեք ներ­կա­յիս մշա­կու­թա­յին ի­րա­վի­ճա­կը, երբ մշա­կույ­թի ո­լոր­տը հա­մա­կար­գող ԿԳՄՍ փոխ­նա­խա­րա­րը հայ­հո­յում է սար­կա­վա­գի ա­կան­ջին, իսկ հո­գե­ւո­րա­կա­նի զգե­ստը հա­մա­րում՝ «դեր­յա»:

— Այս ա­մենն ուղ­ղե­լու պա­տաս­խա­նատ­վութ­յու­նը հայ հան­րութ­յան ու­սե­րին է՝ արթ­նա­նա­լու է, պաշտ­պա­նելու է իր հա­վա­տա­լիք­նե­րը, իսկ այդ կեղծ խմբա­վա­րը վա­ղը հինգհո­գա­նոց հա­մա­խոհ­նե­րի խումբ չի գտնե­լու ­Հա­յաս­տա­նում:

— Այ­սօր փոր­ձում են վե­րաց­նել շատ գա­ղա­փար­ներ, ան­գամ ա­նար­գում են ե­կե­ղե­ցուն եւ կա­թո­ղի­կո­սին։ ­Սա հա­տուկ ծրա­գի՞ր է, որն ի­րա­գոր­ծում է ներ­կա­յիս իշ­խա­նութ­յու­նը, թե՞ այս­պի­սի «հա­մոզ­մունք­նե­րով» մար­դիկ միշտ են մեր կող­քին ապ­րել:

— Վս­տահ եմ, որ ծրա­գիր է, կան նման մար­դիկ, ո­րոնց ձեռ­քե­րով էլ փոր­ձում են ի­րա­գոր­ծել: Ե­թե ան­գամ հա­ջո­ղեն պա­ռակ­տել ու կոտ­րել ժո­ղովր­դին, ­Հա­յոց ե­կե­ղե­ցու գմբեթ­ներն ու խա­չե­րը մնա­լու են ի­րենց կո­կոր­դին, հա­զա­րամ­յա հա­վա­տա­լիք­նե­րը կոտ­րել չեն կա­րող:

— ­Շատ մշա­կու­թա­յին գոր­ծիչ­ներ ան­գիր ա­րած տեքստ են կրկնում, թե՝ քա­ղա­քա­կա­նութ­յամբ չեն զբաղ­վում: Եվ որ­քան էլ ցա­վա­լի է, այ­սօր մշա­կույ­թի մա­սին խո­սե­լու փո­խա­րեն՝ գո­յա­պահ­պա­նա­կան հար­ցեր ենք քննար­կում…

— ­Չենք կա­րող մե­ղադ­րել ձկա­նը` ծառ չբարձ­րա­նա­լու հա­մար, չէ՞։

«ՀԱՆԳՈՒՑԱԼՈՒԾՈՒՄԸ ԼԻՆԵԼՈՒ Է ՉԱՐԻ ԽԱՓԱՆՈՒՄԸ»

— Այ­նու­հան­դերձ, ինչ­պե՞ս եք տես­նում այս քա­ղա­քա­կան ի­րա­վի­ճա­կի հան­գու­ցա­լու­ծու­մը։

— ­Հան­գու­ցա­լու­ծու­մը լի­նե­լու է չա­րի խա­փա­նու­մը։ ­Մեծ հա­վա­տով եմ վե­րա­բեր­վում:

— ­Հա­վա­տում եք, որ բա­րին վեր­ջա­պես կհաղ­թի՞ չա­րին, թե՞ դա միայն հե­քիաթ­նե­րում է լի­նում:

— ­Տիե­զե­րա­կան ճշմար­տութ­յուն­նե­րի եմ հա­վա­տում: ­Հա­վա­տում եմ, որ մեր գո­յութ­յունն այն­քան կա­րե­ւոր է այդ ճշմար­տութ­յուն­նե­րի ցան­կում, որ մեր չգո­յութ­յամբ ինչ-որ կա­րե­ւոր բան կխախտ­վի տիե­զեր­քում :

— Ինչ­պե՞ս եք տես­նում ­Հա­յաս­տա­նի ա­պա­գան։

— Ան­խախտ սահ­ման­նե­րով ու ինձ ­Հա­յաս­տան բե­րող ինք­նա­թիռ­նե­րի հաս­ցեն ան­փո­փոխ` այ­սօր, վա­ղը ու հա­վերժ...

— Իսկ ի՞նչ ծրագ­րեր ու­նեք ­Դուք ա­պա­գա­յում` նոր ֆիլ, ներ­կա­յա­ցում, սպա­սե՞նք:

— Ա­պա­գա­յում ար­ժա­նա­պա­տիվ գո­յութ­յան ծրա­գիրն է, ո­րից և կբ­խեն ա­նե­լիք­ներս:

ՆԱՆԱ ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Այս թեմայով Գետը չտեսած բոբիկանալը անտեղի է, ոգևորությունը՝ նույնպես. Հովհաննես Ավետիսյան Ուկրաինան զոհվեց հանուն Արեւմուտքի, եթե խելքի չգանք, նույնը սպասվում է մեզ. Հրանտ Ավետիսյան Հոյակապ սերունդ ունենք, բայց նայում ես՝ ծռված, թրաշը դեմքին թզբեհ է քաշում, էդ ի՞նչ վիճակ է… Գագիկ Ավետիսյան Մինասի 95-ամյակը կշարունակենք նշել մինչեւ գալիք տարվա հուլիսի 20-ը. ԱՐՄԱՆ ԱՎԵՏԻՍՅԱՆ «Հայաստանում եւ Երեւանում եվրառեմոնտ» իրականացնողը, որը մոլի հակառուս է, կարգախոսում ռուսերեն բառ է օգտագործում. Ավետիսյան