Հիմա Նիկոլն ի՞նչ անի, էս ճամպրուկը ո՞ւր դնի

Իշխանությունների կիրառած քարոզչամեքենան այնքան պարզունակ է, որ չկա անհրաժեշտություն` անգամ խորը վերլուծության ենթարկելու: Ամեն ինչ գծագրված է այսպես՝ եթե կա որեւէ խոչընդոտ, ապա այն անհրաժեշտ է կապել նախկինների հետ ու սկսել հիշել՝ մարտի 1 եւ հոկտեմբերի 27, «պոդեզդներում» մարդ ծեծել, թալան ու վերջ՝ բոլոր շարժումները մարում են, կերպարները՝ հեղինակազրկվում: Իսկ եթե որեւէ մեկը հանդգնում է հիշեցնել կորոնավիրուսի զոհերի, արցախյան 44-օրյա պատերազմի պարտության, Արցախի հայաթափման ու հանձնման, արտաքին քաղաքականության կազմաքանդման մասին, ապա նորից գալիս է իշխանական քարոզչական մեքենան՝ նույն «ռեպերտուարով» ու սկսում՝ թե բա ձեր ժամանակ դուք կարո՞ղ էիք այդքան գերի բերել, դուք եք ավերել, դուք եք փչացրել… Իսկ ով պետք է պատասխանատվություն կրի դատարանի առջեւ հայտնի չէ՝ Նիկոլ Փաշինյանի «թիվ մեկ պատասխանատուն եմ, բայց թիվ մեկ մեղավորը չեմ» թեզի համաձայն: Բայց, միեւնույնն է, որքան էլ նիկոլականները փորձում են փրկել իրավիճակն ու փրկվել, Նիկոլ Փաշինյանի տարօրինակ լռությունը խիստ անհանգստացնող է իրենց համար: Եթե նա ոչ մեկին չի ծեփում ասֆալտներին, ո՛չ մատ է թափ տալիս, ո՛չ ջուր շփում սեղանին, ուրեմն` ճամպրուկային տրամադրություններ ունի: Ըստ էության, վերջինս ընկել է ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ Կարպ Խաչվանքյանի հայտնի հերոսի օրն ու մտածում է. «Հիմա ես ի՞նչ անեմ, էս ճամպրուկը ո՞ւր դնեմ»: Ու այս մտորումներով էլ երեկ հայտնի դարձավ, որ աշխատանքային այցով մեկնում է Դանիա` մասնակցելու «Կոպենհագենի ժողովրդավարության գագաթնաժողովին», եւ յուրաքանչյուր ՔՊ-ական իրեն հարց է տալիս` բայց հետ կգա՞…

ՆԱԽԿԻՆ ԹԵԶԵՐԸ ՄԱՇՎԵԼ ԵՆ. ՔՊ-ՈՒՄ ՄՏՔԻ ՍՆԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆ Է

Տավուշից ծնված շարժումը՝ Բագրատ արքեպիսկոպոսի գլխավորությամբ, ակնհայտ է, որ էականորեն տարբեր է նախորդ բոլոր շարժումներից, որոնք փողոցային պայքարով էին տեսնում իշխանափոխության հնարավորությունը: Դրա համար էլ ակտիվորեն միացել է իշխանական հին սկավառակը ու սկսել շրջանառել, թե նախկիններն են կանգնած այս շարժման հետեւում, ռուսներն են եւ այլն: Բայց հո ասելով չէ՞, դեռ պետք է ապացուցել: Մեծ հաշվով՝ սրբազանն այս օրերին քաղաքական կոնսուլտացիաների շրջանակում պաշտոնապես հայտնի է, որ ընդունել է առաջին հերթին ծռերի ԱԺԲ-ին, իսկ ինչո՞ւ չեն ասում, որ շարժման ակունքներում ԱԺԲ-ական առաջնորդներից Ժիրայր Սեֆիլյանի կամ Կանադայի նախկին դեսպան Արա Պապյանի ականջներն է երեւում, սա թերեւս մինչ այս պահը մնում է որպես հռետորական հարց…

Ինչեւէ, իշխանական մաշվող քարոզչությունը նիկոլական թիմին հուշեց, որ կարելի է ուղղակի եկեղեցուն կպնել: Բանը հասել է նրան, որ քարոզչամեքենան հրապարակ է բերել մի քանի դեղին էջերի նմանվող լրատվականների, որոնք Սրբազանին դիմում են աշխարհիկ անունով, դե իսկ ՔՊ-ական պատգամավորները դարձել են աստվածաբաններ, այս գործին են լծվել նաեւ իշխանության գրպանային արտախորհրդարանական որոշ ուժեր, որոնց մառազմը հասել է նրան, որ Քրիստոսի բնություններն են մեկնաբանում՝ դրանք զուգահեռելով եկեղեցու գործունեության հետ: Իսկ ոմանք, իբր հավատքի օրինակ, պատմում են, թե ինչպիսին պետք է լինի եկեղեցին: Նրանց շարքում Նիկոլ Փաշինյանի ամենահավատարիմներից Արմեն Փամբուխչյանը՝ Երեւանի փոխքաղաքապետը, այս հարցում բոլորին հաղթեց՝ իր բացարձակ բողոքական բանաձեւով, թե՝ «ինձ երբեք հոգեւորականներն առանձնապես վստահություն չեն ներշնչել՝ Հիսուսն իմ Աստվածն է՝ առանց միջնորդի»: Ընդ որում՝ փամբուխչյանական այսպիսի մտքեր լայնորեն գեներացված է բազմաթիվ ՔՊ-ականների սոցցանցային էջերում, լրատվականներին տված մեկնաբանություններում, ինչն առնվազն հուշում է, որ այս իշխանությունը վերջնականապես իրեն սպառել է: Նրանք, առանց փաստերի, բակի տատիկների թեզերով փորձում են էլի ստի ու անորոշության մեջ թաղել մարդկանց: Փաստն այն է, որ ՔՊ-ն հստակ ճաքեր է տվել՝ իր սնանկ մտքի կարողություններով: Ասվածի լավագույն ապացույցն էլ ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ղեկավար Հայկ Կոնջորյանի հարցազրույցն էր Հանրայինի Պերոսի մոտ: Տպավորություն էր, որ Կոնջորյանը ուզում էր ասել, թե՝ Պետրո՛ս, ասա թող վերջ տան այդ ցույցերին, մենք նորմալ էլ հողերը հանձնում ենք…

ԻՍԿ ՀՐԱՊԱՐԱԿԱՅԻՆ ԱՊԱՇԽԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ԼԻՆԵԼՈ՞Ւ Է

Բայց, այնուհանդերձ, ի՞նչ է առաջարկում Բագրատ սրբազանի գլխավորած շարժումը, ու ովքեր են փորձում դերակատար դառնալ այս ողջ պատմության մեջ, թերեւս այս օրերի ամենաքննարկվող հարցն է: Թերեւս հենց այս մասին է բարձրաձայնել «Ուժեղ Հայաստան Ռուսաստանի հետ. հանուն նոր Միության» շարժման գործադիր կոմիտեի անդամ, ՍԻՄ կուսակցության նախագահ ՀԱՅԿ ԲԱԲՈՒԽԱՆՅԱՆՆ «Իրավունք TV»-ի եթերում:

«Այս նոր շարժումը բացի նրանից, որ ասում է` Նիկոլը վատն է, եւ սահմանազատումը լավ չի արվում, պետք է ինչ-որ ուղենիշներ փոխանցի ժողովրդին` իսկ ի՞նչ արժեքներով է առաջնորդվում: Օրինակ, մայիսի 9-ին մտնել Երեւան եւ Հայրենական մեծ պատերազմի զոհերի հիշատակը հավերժացնող անմար կրակի մոտ չխոնարհվել` մեր 300 հազար զոհված զինվորների հիշատակի առաջ, կարծում եմ` առնվազն բացթողում է: Սա, իհարկե, մեզ մոտ հարցեր է առաջացնում»,- ընդգծում է Բաբուխանյանը եւ իր մտահոգությունը հայտնում. «Այս շարժման շարքերում տեսնում եմ մարդկանց, ովքեր հայ-ռուսական հարաբերությունների թշնամիներն են եւ պտտվում են Բագրատ սրբազանի շուրջ: Հավանաբար, նրանք թույլ չեն տվել, որ սրբազանը կատարի շատ կարեւոր գաղափարական, խորհրդանշական եւ ոգու դրսեւորման քայլ` այցելելով անմար կրակի մոտ»:

Ընդհանրապես, այն, որ այս շարժումն առաջնորդում է հարգված եւ սիրված հոգեւորական եւ անգամ եզրեր էլ չկա համեմատելու Նիկոլ Փաշինյանի հետ, նույնիսկ քննարկման առարկա չէ: Ի վերջո, այս դեպքում ունենք կրթված հոգեւորական, հավասակշիռ անձնավորություն, իսկ մյուս կողմից` անկիրթ, եկեղեցու դեմ տրամադրված հիստերիկ մի կերպար: Էլ չասենք, որ այսօր հարթակից խոսվում է ոչ թե սեւ-սպիտակ բաժանումների, հայաստանցի-ղարաբաղցի, նախկին-ներկա ազգը պառակտող թեզերի մասին, այլ կոչ է արվում միավորվել, պաշտպանել հայրենիքն ու Աստծով առաջնորդվել: Ուստի` ողջունելի է Բագրատ սրբազանի ելույթներն ու քայլերը` առնվազն պարզ քրիստոնյաների համար: Հետեւապես, մնում է հասկանալ, թե ինչ քաղաքական ծրագիր է առաջարկվելու ՀՀ քաղաքացիներին: Նիկոլ Փաշինյանի դեպքում` քաղաքականությունից գլուխ հանողներն անգիր գիտեին, թե ինչ ծրագիր է առաջարկվում: Նա այդ մասին բարձրաձայնել էր դեռեւս ընդդիմադիր պատգամավոր եղած ժամանակ, իշխանության գալուց հետո, իր հեղինակած գրքում ու ընտանեկան թերթի խմբագրականներում: Դա այն էր, ինչ նա բերեց մեր երկրի գլխին: Իսկ ինչ վերաբերում է Բագրատ սրբազանին, ոչ մեկի համար գաղտնիք չէ, որ նա քաղաքական գործիչ չէ, եւ այնպես չէ, որ օծյալ հոգեւորականը մի շաբաթում դարձավ քաղաքական գործիչ: Եվ ինտրիգը ներքաղաքական պրոցեսների հենց այստեղ է, թե ո՞ւմ կօրհնի սրբազանը` ներկայացնել քաղաքական ծրագիր: Օրինակ` մարդիկ, որոնք ջերմեռանդ սատարում էին Նիկոլ Փաշինյանին 2018 թվականին, հիմա էլ նույն կերպ կա՛մ Բագրատ սրբազանի կողքին են, կա՛մ առնվազն բեմահարթակի մոտակայքում: Ինչ խոսք, չենք բացառում, որ դարձի են եկել, բայց սուտը մերժող եւ աստվածահաճո այս շարժմանը միանալուց առաջ` գուցե ճիշտ կլիներ նախ հանրային ձեւով ապաշխարել` իրենց արածի համար: Չէ որ շարքային քաղաքացին կարող էր սխալվել եւ ոչ մեկ անգամ, բայց քաղաքական ուղի անցած գործիչները, որոնց մեծ մասը 2018-ին, որոշ մասը` 2020-2021-ին սատարեցին Նիկոլ Փաշինյանին, մի՞թե չունեն իրենց մեղքի բաժինը երկիրը քանդելու մեջ: Համենայնդեպս, «Իրավունք»-ի ընթերցողները լավ գիտեն` ովքեր էին վերջին վեց տարին պայքարում այս իշխանության դեմ, ազնվորեն պահանջում Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականը, եւ ովքեր են այն պատեհապաշտները, որոնք հիմա էլ իրենց անձնական շահն են փնտրում` սրբազանի պարեգոտի շուրջ պտույտ գալով:

ՀՐԱՆՏ ՍԱՐԱՖՅԱՆ