ՄԵՐ ԿՈՐՈՒՍՏՆԵՐԸ ՀԱՆՐԱՅԻՆ ԲԱՐՔԵՐԻ ԱՆԿՄԱՆ ՀԵՏԵՎԱՆՔՆ Է
Վերլուծություն
Իր վերջին ասուլիսով, որտեղ Նիկոլը Ալիեւին խոստացավ հանձնել եւս չորս գյուղ «դուխով վարչապետը» իր շրջապատին դրել է վերջնական փակուղու առաջ: Մի կողմից սրանք պետք է պաշտպանեն Նիկոլի վարած դավաճանական քաղաքականությունը, մյուս կողմից` պաշտպանելու համար փաստարկ գտնելը դառնում է ավելի ու ավելի դժվար:
ՆԻԿՈԼԱԶԳԻՆԵՐԸ ՇՓՈԹՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ
Այսպես, ասֆալտային գեներալ «տռուսիկ Գագոն» նույն ինքը` ՔՊ-ական պատգամավոր Գագիկ Մելքոնյանը պարտավոր է պաշտպանել իր առաջնորդ Նիկոլին: Հակառակ դեպքում ե՛ւ իր հանդեպ, ե՛ւ քրեակատարողական ոլորտից պաշտոնանկ արված իր որդու հանդեպ, ե՛ւ քոլեջի ուսանող դանակահարած իր թոռան հանդեպ կբացվեն քրեական գործեր: Սակայն «տռուսիկ Գագոյի» ինտելեկտուալ մակարդակը, ոչ էլ ֆանտազիան այլեւս չեն բավարարում Նիկոլի դավաճանությունները պաշտպանելու ու արդարացնելու համար: Եվ վառոդի հոտ չառած գեներալը անցնում է ցնորաբանությունների, ասելով, թե հողերը հանձնելու մեջ մեղավոր են լրագրողները եւ խմբագիրները: Կարծես թե, պարանոիկ դրսեւորումները ՔՊ-շկաների մեջ դարձել են վարակիչ, եւ դավաճանական հիստերիան սկսում է ձեռք բերել համաճարակի բնույթ:
Դժվարացել է նաեւ նիկոլականների քարոզիչների գործը, ովքեր հպարտորեն ասում էին, թե Նիկոլը բարձրացրել է թոշակները: Իրականում այդ թոշակները բարձրացվել են 3000 դրամով, ինչը կլիներ անկախ նրանից` ով է վարչապետը, քանի որ ժամանակ առ ժամանակ թոշակների չափերը միշտ էլ բարձրացվում էին: Սակայն շատ ավելի մեծ չափով բարձրացան գները, իսկ տրանսպորտի սակագնի օրերս եռակի բարձրացումը ոչ միայն չեզոքացրեց թոշակների բարձրացման չնչին չափը, այլեւ պրակտիկորեն նվազեցրեց թոշակառուների թոշակները 3-6 հազար դրամով:
Ատելությունը Նիկոլի ու նրա վարչախմբի հանդեպ գնալով դառնում է ավելի ու ավելի համատարած ու բացահայտ: Նիկոլին հայհոյում են հավաքներում, խանութներում, ռեստորաններում, հարսանիքներում, հայհոյում են նրանք, ովքեր ժամանակին պարում էին փողոցներում կամ իր հետ միասին «հու-հու» էին գոռում, առավել եւս Նիկոլին ատում են նրանք, ովքեր այդ նույն ժամանակ բացահայտ կամ ոչ բացահայտ դիմադրում էին նրա իշխանազավթմանը:
Այնպես որ, նիկոլազգիներն իրենց առաջնորդին պաշտպանում են ոչ թե փաստարկներով կամ Նիկոլի ասած «թեորեմներով» (ի դեպ, կրթության պակասի պատճառով այդ բառը Նիկոլը դժվարությամբ էր արտասանում), այլ` «աքսիոմաներով»: Այսինքն` նիկոլականների համար Նիկոլը միշտ ճիշտ է:
Ինչ վերաբերում է Նիկոլին, ապա նա առաջարկում է թե՛ քաղաքականության, թե՛ կյանքի մեջ աքսիոմներից անցնել թեորեմների. «Մտածել ենք աքսեոմներով, դա խանգարել է, հիմա պետք է ապրենք թեորեմներով»: Ըստ էության, այս խուճուճ փիլիսոփայական մտքերի տակ Նիկոլը փորձում էր անցկացնել այն թեզը, որ պետք է մոռանալ Արցախը ու Ցեղասպանությունը, մոռանալ թե ինչ են արել մեզ թուրքերը ու ադրբեջանցիները, մոռանալ, թե 200 տարի շարունակ ինչպես է մեզ փրկել ու պաշտպանել Ռուսաստանը, մոռանալ մեր հայրերի եւ պապերի ներդրումները, մոռանալ մեր ազգի մեծերի խրատները: Նիկոլը իր ասուլիսի ժամանակ եւս մեկ անգամ հայտարարեց, որ «թուրքը» իր համար վիրավորական բառ չէ: Թուրքը, որը զավթել է մեր երկիրը, ցեղասպանել է մեր ժողովրդին, բռնաբարել է հայ կանանց, սրի է քաշել հայ մանուկներին, հողին է հավասարեցրել մեր վանքները: Դա Նիկոլի համար վիրավորական բառ չէ: Ավելին, Նիկոլը ասում է, ի՞նչ տարբերություն թուրք, թե՞ գերմանացի: Գուցե նա նկատի ունի գերմանական ֆաշիզմը: Այդ դեպքում իսկապես թուրքական քաղաքականությունը նույնպես նացիզմ է, իսկ տարբերությունն այն է, որ թուրքական նացիզմի արդյունքում տեղի ունեցավ հենց հայ ժողովրդի ցեղասպանությունը, եւ հենց հայ ժողովուրդը հայրենազրկվեց: Եվ միայն թուրքի համար կարող է վիրավորական չլինել, երբ նրան թուրք են անվանում:
Նիկոլի «թեորեմների» արդյունքում մենք արդեն կորցրել ենք մեր երկրի 1/3-ը, տվել ենք 6 հազար երիտասարդների զոհ եւ 120 հազար փախստական: Մենք արդեն կորցրել ենք ճանապարհներ, գետեր, վանքեր եւ այդ ամենը մեկ մարդու ապուշ թեորեմների ու հանցավոր դավաճանության հետեւանքով: Թեեւ, այդ մեկ մարդուն աջակցում են հազարավոր մանր ու միջին դավաճանիկներ:
ՁԱԽՈՂԱԿ ԱՐՇԱԿ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆԸ ԵՐԿՈՒ ԱՆԳԱՄ ՓՈՒՍՏ ՏՎԵՑ
Նիկոլին պատասխան տալիս Արշակ Կարապետյանն ասաց շատ ճիշտ արտահայտություն. «Իրա կողքին էսօր ով կանգնած են, պատասխանատու են լինելու, գուցե իրենից մի քիչ պակաս»: Սակայն հարց է ծագում, իսկ ով որ կանգնած էր երեկ եւ հեռացվեցին ու վռնդվեցին իրենց պաշտոններից, պատասխան չպիտի՞ տան, թե՞ կարելի է ծառայել դավաճանին ամիսներ ու տարիներ շարունակ եւ հետո պաշտոնը կորցնելով` անմիջապես արդարացվել:
Արշակ Կարապետյանն այն բացառիկ ձախողակ բարձրաստիճան զինվորականն է, որն իր պարտականությունները չկարողացավ կատարել երկու պատերազմների դեպքում եւ երկրի երկու ղեկավարների օրոք:
Բոլորս հիշում ենք, որ 4-օրյա պատերազմից հետո Արշակ Կարապետյանը, որը զբաղեցնում էր հայոց բանակի հետախուզության ղեկավարի պաշտոնը, Սերժ Սարգսյանի կողմից պաշտոնանկ արվեց: Պարզվեց, որ նա չէր կատարել իր ծառայողական պարտականությունները, որի համար էլ եւ հեռացվել էր ՀՀ 3-րդ նախագահի կողմից իր աշախատանքից:
Սակայն Նիկոլի հեղաշրջումից հետո Արշակ Կարապետյանը կրկին ջրի երես է ելնում, եւ ինչպես պարզվեց երեկվա Նիկոլի ասուլիսից, կրկին տապալում է իր աշխատանքը: Ընդ որում, երեկ դա հավաստիացրեց ե՛ւ Նիկոլը, ե՛ւ խոստովանեց հենց ինքը` Արշակ Կարապետյանը: Բանն այն է, որ 2021 թվականի նոյեմբերի 14-ին, երբ ադրբեջանցիները ներխուժեցին Հայաստանի սահմաններից ներս, Արշակ Կարապետյանը իր իսկ խոսքով գտնվում էր Դուբայում: Սա նշանակում է, որ Արշակ Կարապետյանի ղեկավարության ներքո բանակը բացարձակապես պատրաստ չէր ադրբեջանական հարձակմանը: Կամ էլ թե չէ, եթե բանակային հետախուզությունը ճշտել էր, որ Ադրբեջանը կատարում է զորքերի տեղաշարժ ու պատրաստվում է զանգվածաբար մտնել ՀՀ տարածքից ներս եւ այդ պայմաններում ՊՆ նախարարը մեկնում է ինչ-որ հանդիպման երկրից դուրս, սա արդեն ոչ այլ ինչ է, քան դավաճանություն:
Ավելին, Նիկոլի բերած փաստերից հետեւում է, որ Արշակ Կարապետյանը անգամ ադրբեջանցիների ներխուժումից հետո Նիկոլին հավաստիացնում էր, որ սահմաններում ամեն ինչ հանգիստ է: Այստեղից էլ բխում է, որ ՊՆ-ում այնպիսի բարդակ էր, որ նախարարին չէին տեղեկացրել նույնիսկ այն մասին, որ ադրբեջանցիները ներխուժել են Հայաստանի Հանրապետություն: Իսկ եթե բարդակ չէր եւ տեղեկացրել էին , ապա ստացվում է, որ Արշակը միտումնավոր մոլորեցնում էր Նիկոլին եւ այստեղ նույնպես դավաճանության հոտ է գալիս:
Այսքանից հետո իր մասնագիտական եւ ծառայողական հարցերում առնվազն ձախողակ ու անփույթ գտնված Արշակ Կարապետյանը որոշել է մտնել մի ոլորտ, որտեղ չունի ո՛չ գիտելիք, ո՛չ փորձ, ո՛չ էլ համապատասխան թիմ: Արշակը որոշել է դառնալ քաղաքական գործիչ, այն էլ` առաջնորդ: Կարելի է միայն պատկերացնել, թե ո՞ւր կհասցնի այսպիսի քաղաքական առաջնորդը առանց այդ էլ գրեթե կործանված Հայաստանը: Եվ ինչպե՞ս հասկանալ, որ Նիկոլին հլու-հնազանդ ծառայող , Նիկոլի բոլոր (ինչպես ինքն է ասում) դավաճանությունները մարսող, ավելին` դրանց մասնակից Արշակ Կարապետյանը ոչ թե այն ժամանակ ի նշան անհամաձայնության հրաժարական տվեց, թեեւ, իրեն հարգող զինվորականը ոչ թե հրաժարական պետք է տար, այլ փոխեր քաղաքական դավաճանության ընթացքը եւ բռներ դավաճանի ձեռքը, բայց ոչ` Արշակ Կարապետյանը տաքուկ-տաքուկ զբաղեցնում էր իր պաշտոնը եւ այժմ Նիկոլի հետ հավասար կիսում է այն դավաճանության պատասխանատվությունը, որին նա եւս մասնակից է եղել, ավելին` եղել է գլխավոր դերերից մեկում:
Իհարկե, տարօրինակ է նաեւ Նիկոլի պահվածքը, որը նախ մեծ պաշտոն է տալիս «նախկիններին» ծառայած Արշակ Կարապետյանին եւ հետո, մայիսյան անհաջողություններից հետո, մի բան էլ իրեն առաջ է քաշում եւ նշանակում պաշտպանության նախարար: Իսկ այն բանից հետո, երբ ՊՆ նախարարը դրսեւորեց առնվազն հանցավոր անփութություն, որի արդյունքում Հայաստանի Հանրապետությունը կորցրեց տարածքներ, Նիկոլը բավարարվում է ընդամենը պաշտոնանկությամբ, փոխանակ անմիջապես անցկացներ հետքաննություն` արդյո՞ք կատարվածը անփություն էր, թե՞ դավաճանություն: Սակայն հավանաբար կատարվածը Նիկոլի սրտով էր, եւ հենց այդպիսի արդյունք ստանալու համար նախկինում արդեն իսկ իրեն ոչ դրական կողմից ցուցադրած Արշակ Կարապետյանին Նիկոլը դրեց բանակի գլխին եւ մի բան էլ, ըստ Արշակի, արգելեց զենք կիրառել թշնամու նկատմամբ: Արշակն էլ, փոխանակ այդպիսի հրաման ստանալուց հետո ըմբոստանար, գլուխը կախ համաձայնեց ղեկավարել բանակ, որը իրավունք չունի կրակելու:
Այսպիսով, կարելի է եզրակացնել, որ այս երկուսի միջեւ իրականում կար ինչ-որ փոխհամաձայնություն, եւ այսօր Նիկոլը փորձում է գովազդել Արշակ Կարապետյանին, որպես իբր թե Ռուսաստանում լայն ու ազդեցիկ կապեր ունեցող մեկին: Գուցե, Արշակը իսկապես Ռուսաստանում ունի որոշակի կապեր, քանի որ ունի որոշակի ֆինանսավորում, սակայն ամբողջ հարցն այն է, թե ո՞ր շրջանակների հետ է այդ կապերը եւ ո՞ր աղբյուրից են գալիս այդ փողերը, չէ՞ որ Ռուսաստանում կան բազմաթիվ շերտեր եւ խմբավորումներ, այդ թվում` այսպես կոչված 5-րդ շարասյունը: Մի բան կարելի է վստահաբար ասել, որ չկա ոչ մի նշույլ, որ Արշակ Կարապետյանը ունի կապեր Ռուսաստանի պաշտոնական կամ քաղաքագիտական կամ հայրենասիրական շրջանակների հետ: Իսկ Նիկոլը իր ասուլիսի ժամանակ, իբր թե Արշակ Կարապետյանին փնովելով եւ նրան ներկայացնելով որպես Ռուսաստանում ազդեցիկ կապեր ունեցող գործիչ, իրականում դրանով փորձում էր ստեղծել կեղծ թիրախ այն Նիկոլին ատող ընդդիմադիր ընտրազանգվածի համար, ովքեր փնտրում են այնպիսի առաջնորդի, ով լայն կապեր կունենա Ռուսաստանի պետությունը ներկայանցող շրջանակների հետ: Հակառակ դեպքում, եթե Նիկոլը եւ Արշակը ոչ մի պայմանավորվածություն չունեն, ապա 2021 թվականի նոյեմբերի 14-ից հետո պետք է հարուցված լիներ համապատասխան քրեական գործ, եւ այսօր հանրությունը պետք է ունենար ոչ թե Նիկոլի գանգատները ասուլիսում, այլ քրեական գործով տրված պատասխան` արդյոք 2021 թվականի նոյեմբերի 14-ին Արշակ Կարապետյանի արարքը հանցավոր անփութություն էր, թե՞ դավաճանություն:
ԵՎ ԴՈՒ ԱՌՈՒՇ
Հավանաբար, ինչ-որ բան մեր հասարակության մեջ այն չէ: Եթե ընդդիմությունը Արշակ Կարապետյան է, Էդմոն Մարուքյանը ու Սամվել Բաբայանը, ապա մեր վերջը վատ է լինելու:
Կամ էլ նայեք «Հայաստան» դաշինքին: Լեւոն Քոչարյանը ու Ալեն Սիմոնյանը միասին գնում են գործուղումների, իսկ «Հայաստան» դաշինքի ցուցակի մեջ ներառված Առուշ Առուշանյանը դիմում է տալիս ՔՊ-ին անդամագրվելու համար: Նրա հայրը տալիս է սարսափելի մեծ փողեր ժեշտի կտորի համար, որի վրա գրված են զրոներ…Իրենց գլխավոր ընդդիմադիր խմբակցության դերում տեսնող «Հայաստան» դաշինքի պատգամավորները խորհրդարանական «ժանրի» շրջանակում խելոք համագործակցում են ՔՊ-ականների հետ: Ընդամենը երեկ Նիկոլին ծառայող դավաճանիկներն այսօր ամենաբարձրն են գոռում, որ Նիկոլը դավաճան է, էլ չասած նրանց մասին, ովքեր Նիկոլից հրաժարվել են ոչ թե երեկ, այլ երեկ չէ առաջին օրը: Երեկվա արեւմտամետները, ավելի ճիշտ` արեւմտամետների կոշիկները լիզողներն այսօր հանրահավաքներում դրսեւորում են իրենց որպես ռուսամետներ: Ժամանակին ռուսամետները ցույցեր են անում եւ հայհոյում Պուտինին: Մի խոսքով` փողին մունաթ: Եվ այս տխուր ու եղկելի իրականության մեջ օրեցօր կորում է Հայաստանը, կորում է հույսը, որ մենք` հայերս, կարող ենք պահպանել մեր անկախ պետականությունը կամ ընդհանրապես որեւէ տեսակի պետականությունը: Եվ Նիկոլը այս անբարոյական խրախճանքի արտադրանքն է եւ ոչ թե քաջ Նազարի բախտով վարչապետի աթոռին հայտնված մեկը:
Մինչեւ մենք չհասկանանք, որ սեփական շահերից ու փողերից կա ավելի բարձր նպատակ, մինչեւ մենք շարունակենք ծառայել ոսկե ցլիկին, մինչեւ մենք չգիտակցենք, որ առաջին հերթին ինքներս ենք պարտավոր պաշտպանել, կառուցել մեր երկիրը, ու մինչեւ մենք մնանք այսպիսի երախտամոռ մեզ ձեռք մեկնած այլ ժողովուրդների ու երկրների հանդեպ, մեզ ուղեկցելու են դժբախտություններն ու կորուստները:
ԱՐՄԵՆԱԿ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ