«Սուրեն» գեղարվեստական ֆիլմի գրեթե 40 տոկոսն այրվել եւ կրկին նկարահանվել է. ՍԱՄՎԵԼ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ (ՆԻԿՈ)

Գյումրու «Հոկտեմբեր» կինոթատրոնում կայացավ «Սուրեն» գեղարվեստական ֆիլմի պրեմիերան: Ֆիլմի ռեժիսորն է Վարդան Վարդանյանը, գլխավոր դերերում հանդես են եկել Գյումրու Վարդան Աճեմյանի անվան պետական դրամատիկական թատրոնի դերասաններ` ՀՀ վաստակավոր արտիստ Հովհաննես Հովհաննիսյանը, Սամվել Առաքելյանը (Նիկո), ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ, պրոֆեսոր Սամվել Գրիգորյանը եւ ուրիշներ: Երիտասարդ դերասաններից ֆիլմում  ներգրավված են Գյումրու «Մտորումներ» թատրոնի երիտասարդ դերասան Դավիթ Մարդոյանը, ով մասնակցել է ե՛ւ քառօրյա, ե՛ւ 44-օրյա արցախյան պատերազմներին, փոքրիկ շնորհալի դերասան Մանվել Լորենցյանը եւ, իհարկե, ՌԴ–ից հրավիրված անվանի դերասան Դմիտրի Մազուրովն ու այլք: Այս մասին «Իրավունքը» զրուցել է ֆիլմում Սուրենի հարեւանի` Նորոյի կերպարում հանդես եկած ՍԱՄՎԵԼ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆԻ (ՆԻԿՈՅԻ) հետ:

— Պարոն Առաքելյան, ֆիլմը նկարահանվելիս ի՞նչ դժվարությունների առջեւ կանգնեցիք:

— Ֆիլմը նկարահանվել է 2021 թվականին: Մոնտաժային աշխատանքներն ավարտին հասցնելու համար Մոսկվա տարան: Սակայն տեղի ունեցավ դժբախտ պատահար` գրասենյակը հրդեհվեց, ֆիլմի գրեթե 40 տոկոսն այրվեց: Ռեժիսորը ստիպված վերադարձավ Հայաստան, սկսեց կրկին նկարահանել կորած տեսարանները: Եվ վերջապես պատրաստ լինելուց հետո հանդիսատեսի դատին հանձնվեց: Քանի որ ֆիլմի ռեժիսորը` Վարդան Վարդանյանը, ծնունդով գյումրեցի է, մեր մանկության ամենասիրելի վայրում՝ քաղաքի սրտում գտնվող կինոթատրոն «Հոկտեմբեր»-ում էլ տեղի ունեցավ ֆիլմի առաջին ցուցադրությունը: Թե՛ ստեղծագործական եւ թե՛ ադմինիստրատիվ կազմը շատ հուզված էր: Դահլիճում ասեղ գցելու տեղ չկար: Ֆիլմի շնորհանդեսին Մոսկվայից հատուկ ժամանել էր ճանաչված եւ շնորհալի արտիստ Դմիտրի Մազուրովը, ով ֆիլմում փայլուն խաղաց իրեն վստահված դերը:

— Եկեք անդրադառնանք ֆիլմի սյուժեին…

— Ֆիլմը պատմում է նախքան 44-օրյա պատերազմի եւ պատերազմից հետո ժամանակահատվածի մասին: Այն երկու շատ մոտիկ հարեւանների` Նորոյի եւ Սուրենի ճակատագրերի մասին է: Մարդկանց, ովքեր սիրում են իրենց հողն ու ջուրը: Եվ այդ հողն ու ջուրը սիրող մարդը (ի նկատի ունեմ ֆիլմի ռեժիսորին) միայն կարող էր այդ քայլին գնալ: Լենինականցին եթե մտքին դրել է ֆիլմ նկարել, ուրեմն՝ կնկարի: Ֆիլմի նկարահանմանը օգնել են նրա մոտիկ մարդիկ: Նա նույնիսկ իր սեփական մեքենան է վաճառել, որպեսզի կարողանա աշխատանքն ավարտին հասցնի:

Միայն կխնդրեմ, յուրաքանչյուրը, ով կնայի ֆիլմը, թող ինքն իրեն այդ մարդկանց տեղը դնի, հետո նոր ասի մտքեր` թե ով ինչ ճիշտ կամ սխալ արեց: Ֆիլմում կրակոց չկա: Հոգեբանական դրամա է: Ֆիլմի գլխավոր հերոսը` Սուրենը, երբ իմանում է որդու մահը, չնայած վտանգ է սպառնում իր կյանքին (քանի որ տարածքը հանձնվել է, եւ այդտեղ գալու է ապրելու թշնամին)՝ չի ցանկանում թողնել իր հողը: Ուզում է մնալ այնտեղ, որտեղ իր որդու շիրիմն է: Ֆիլմը պետք է դիտել եւ մտնել այդ մարդկանց հոգեվիճակի մեջ:

— Դուք ֆիլմում խաղում եք Սուրենի ընկերոջ՝ Նորիկի դերը։ Երբ արդեն ստորագրվում է կապիտուլյացիոն փաստաթուղթը, եւ Նորիկը տունը պետք է թողնի թշնամուն ու հեռանա, որոշում է այն այրել: Ինչպիսի՞ն էին այդ պահին Ձեր ապրումները՝ Նորիկի կերպարում:

-Նորոն, ում կերպարը ես խաղացի, հարազատների, ծնողների մահից հետո տեղափոխվում եւ ապրում է գյուղում: Վերանորոգում է իր պապական տունը եւ ապրում: Սեփական տունն այրելու տեսարանն ինձնից 4 օր պահանջվեց՝ մինչեւ հոգեբանորեն պատրաստվեցի այդ տեսարանը նկարահանելուն: Շատ դժվար է, երբ մարդ անճար է, եւ չկա ելք դուրս գալու ստեղծված իրավիճակից: Նա բարկության պահին ամեն ինչի պատրաստ է, բայց էլի ձեռքը չի գնում այրելու սեփական տունը: Լուցկին տալիս է Սուրենի ձեռքը, որպեսզի նա այրի: Այդ տեսարանը ես չեմ կարողանում անարցունք հիշել:

— Ֆիլմում ռուս խաղաղապահը, բժիշկ չլինելով, փրկում է երեխայի կյանքը։ Ռուս դերասանի խաղը հայ դերասանների հետ ինչպե՞ս անցավ:

— Դմիտրին փայլուն խաղաց իր դերը, որտեղ երեւում են նրա մարդկային գծերը: Նա մաքուր եւ անկեղծ էր իր խաղի մեջ: Մարդ արարածն ինչ ազգից էլ լինի, խիղճ ունի: Չէ որ այնտեղ ինքն ասում է` եթե չօգնենք, երեխան չի ապրի եւ հիվանդանոց չի հասնի: Ֆիլմում մայրը մահացել էր, իսկ երեխայի ապրելը 50/50 էր: Շատ հանգամանքներում այդ տեսակ մարդկանց եւ նրանց ձեռքի տակ եղած իրերի շնորհիվ են մարդկային կյանքեր փրկվել:

— Չնայած մեր երկրում տիրող հակառուսական տրամադրություններին՝ ֆիլմում ռուս խաղաղապահն օժտված է վեհ մարդկային գաղափարներով։ Ինչպիսի՞ն է Ձեր վերաբերմունքը այն հակառուսական տրամադրությունների նկատմամբ, որ հիմա կա մեր երկրում։

— Ես քաղաքականությամբ չեմ զբաղվում, չեմ կարող Ձեր հարցին պատասխանել: Գտնում եմ, որ ամեն մարդ պետք է իր գործով զբաղվի եւ իր գործը սիրով անի: Այդ ժամանակ երկիրը երկրի նման կլինի, ազգն էլ՝ ազգի: Շնորհակալ եմ Աստծուց` իմ անցած ճանապարհի, իմ արվեստի նկատմամբ ժողովրդի սիրո եւ ծափերի համար: Շնորհակալ եմ հանդիսատեսից, ովքեր դիտեցին ֆիլմը եւ դրական գնահատեցին մեր աշխատանքը: Շնորհակալ եմ ֆիլմի ռեժիսորից, դերասաններից, օպերատորական աշխատանքից, լուսային եւ նկարչական հագուստի ընտրության հարցում արված ճիշտ եւ գրագետ աշխատանքի համար:

ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ