Կամա թե ակամա, հայտնվել ենք գլոբալ խաղի կիզակետում. ՍԱՇ ՀԱՅԿԱԶՈՒՆԻ  

  «Իրավունքը» զրուցել է բանաստեղծուհի ՍԱՇ ՀԱՅԿԱԶՈՒՆՈՒ հետ:

— Ապրում եւ ստեղծագործում եք ՌԴ–ում, տեղի հայկական համայնքը ընթերցո՞ւմ է։ Հանդիպումներ նրանց հետ լինո՞ւմ են։

— Անշուշտ, ընթերցողներ ունեմ, սակայն ափսոսանքով պիտի նշեմ, որ նրանք հիմնականում միջին եւ ավելի բարձր սերնդի ներկայացուցիչներ են, ովքեր կրթություն ստացել են հայրենիքում։ Կարծում եմ, բացահայտում արած չեմ լինի, եթե ասեմ, որ ՌԴ-ում չկան գործող հայկական դպրոցներ, իսկ եղած կիրակնօրյա դպրոցներն ընդամենը տառաճանաչ դարձնելու համար են, լավագույն դեպքում՝ ապահովելով կենցաղային մակարդակի շփումներ, ինչը բավարար չէ պոեզիա հասկանալու, ընկալելու համար։ Եվ, այնուամենայնիվ, երբ հանդիպումներ ենք ունենում պոեզիայի շրջանակներում, ինձ ուրախացնում է այն փաստը, որ շատ երիտասարդներ ոչ միայն հաճույքով գալիս են, այլ նաեւ փորձում են ավելին հասկանալ, ավելի մոտենալ հայ մշակույթին, հայոց բառ ու բանին… Նման հանդիպումներ կազմակերպվում են ոչ միայն իմ նախաձեռնությամբ, ավելի հաճախ ես այնտեղ հայտնվում եմ հյուրի կարգավիճակում, ինչը, բնականաբար, անչափ հաճելի է ինձ համար…

— Այսօր, ըստ Ձեզ , որքանո՞վ է լսելի գրողի ձայնը։

— «Գրողի ձայնը»… հմմմ… ցավոտ հարց է, ձայն բարբառո հանապատի… Էն, որ երբեմն ուզում ես գոռալ, բղավել, աշխարհի, մարդկանց, ինչ-որ մեկի ականջին, եւ, ի վերջո, տապակվում ես քո իսկ սեփական տողերում… Եվ սա, ցավոք, ամենեւին էլ նոր բան չէ: Երբ կարդում եմ, պարբերաբար, Թումանյանի «Պոետն ու մուսան» գործը, ինչը գրվել է ավելի քան հարյուր տարի առաջ (1900–1901թթ.), ինձ թվում է, թե մեր օրերի մասին է… Մի՞թե մեր շուրջը ոչինչ չի փոխվել. նույն ցավն է, նույն մտավախությունը, նույն վերաբերմունքը…

— Ամենակարեւոր անտեսված խնդիրը մեր երկրում ո՞րն է։

— Անկեղծ ասած, դժվարանում եմ առանձնացնել որեւէ խնդիր։ Այսօր, կամա թե ակամա, հայտնվել ենք գլոբալ խաղի կիզակետում. ոտքի վրա մնալու, ազգային ինքնությունը, արժանապատվությունը պահելու, պահպանելու խնդիր ունենք։ Նախ, պիտի ասեմ՝ Աստված ուժ եւ զորություն տա հայ զինվորի բազկին, ապա ավելացնեմ նաեւ, որ ազգը պահպանվում եւ գոյատեւում է իր մշակույթի շնորհիվ։ Կցանկանայի էլ ավելի հոգատար վերաբերմունք տեսնել այս դաշտում։

— Հայ–ռուսական գրական կապերի մասին ի՞նչ կասեք։

— Հայ–ռուսական գրական կապերը, եթե անկեղծ, ինձ համար այնքան էլ նկատելի, շոշափելի չեն։ Պատիվ եմ ունեցել հրավիրված լինելու Վոլգոգրադ քաղաքի Մաքսիմ Գորկու անվան հանրային գրադարանում կազմակերպված հայ մշակույթին նվիրված միջոցառմանը՝ որպես պոետ։ Ինձ խնդրեցին կարդալ մեկ-երկու գործ իմ ստեղծագործություններից։ Ներկաները հիմնականում ռուս ուսանողներ էին։ Երբ ասացի՝ բայց չէ որ նրանք անգամ մեկ բառ հայերեն չգիտեն, ինձ պատասխանեցին՝ ոչինչ, թող լսեն՝ ինչպես է հնչում հայերենը… Առայժմ այսքանը միայն կարող եմ ասել՝ նայելով իմ ոչ այնքան մեծ պատուհանի համեստ շրջանակներից…

— Եկեք հարցազրույցն ավարտենք մեր օրերին հատկանշական Ձեր բանաստեղծական խոսքերով…

— Չգիտեմ, թե մեր օրերում ով ում հետ կռիվ ունի, ով ում հետ է կռիվ տալիս, իմ կռիվն աշխարհի հետ է. ամեն բան կատարվում է իրեն քաղաքակիրթ հորջորջող խելացնոր աշխարհի աչքերի առաջ, եւ, հետեւաբար, խոսքս հաճախ ուղղված է հենց նրան.

Վեց լարերի վրա

Խաղացիր դու, աշխա՛րհ,

Վեց դիմակներ հագար՝

Մեկը մեկից շինծու,

Վեցնապատիկ անգամ

Չքմեղացար՝

Պատրաստ կրակին տալ

Վերջին քո սերմացուն։

Աղոթեցի քո տեղ

Աստվածներին,

Քո փոխարեն ինքս

Եկա մեղա.

Աշխա՛րհ, դու կանգ չառար,

Դու, քո ձեռքին գերի,

Ձյուն մաղեցիր անգամ

Ավերակաց վրա:

ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝