Վաշինգտոնը նորից իր իսկական դեմքը ցույց տվեց

Ա­մեն դեպ­քում, չմո­ռա­նանք, որ ոչ մի­այն Նի­կո­լի, այլ նա­եւ՝ թուրք-ազե­րի­ա­կան տան­դե­մի հա­մար վերջ­նա­կան ո­րո­շում­ներ կա­յաց­նե­լը (Տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=258223&l=am) ե­ղել եւ մնում է կախ­ված ԱՄՆ-ի դիր­քե­րից՝ հայ-ադրբե­ջա­նա­կան ուղ­ղու­թյամբ: Իսկ ա­մե­րի­կյան դիր­քե­րի ռե­ալ ամ­րա­ցումն ի­րա­տե­սա­կան է մի­այն այն դեպ­քում, ե­թե Ար­ցա­խը հա­մա­ձայն­ի անց­նել Ադր­բե­ջա­նի կազմ: Հա­կա­ռակ դեպ­քում, քա­նի դեռ ռու­սա­կան ու­ժե­րը մնում են Ար­ցա­խի տա­րած­քում, ինչ­պես քա­նիցս ենք նշել, ան­գամ Նի­կո­լի կող­մից Ար­ցախն Ադր­բե­ջան ճա­նա­չե­լը եւ «խա­ղա­ղու­թյան պայ­մա­նա­գիր» ստո­րագ­րե­լը հար­ցի լու­ծում չէ:

ԱՄՆ-ից ե­կած հայ­տա­րա­րու­թյու­նը, թե՝ ող­ջու­նում է ար­ցա­խա­հա­յու­թյա­նը «հա­մա­նե­րե­լու» մա­սին Ա­լի­ե­ւի մո­տե­ցու­մը, մի­ան­շա­նակ հաս­տա­տեց, թե ինչ պատ­կե­րա­ցում­ներ ու­նի Վա­շինգ­տոնն Ար­ցա­խի ա­պա­գա­յի մա­սին: Ու պա­տա­հա­կան չէր, որ Ստե­փա­նա­կեր­տը ծայ­րա­հեղ բա­ցա­սա­կան ռե­ակ­ցի­ա ցու­ցա­բե­րեց այդ մո­տեց­ման հան­դեպ: Այդ­պի­սով, դա Պետ­դե-պարտա­մեն­տի կող­մից ակն­հայ­տո­րեն սխալ քայլ էր, ո­րից հե­տո ոչ մի­այն էլ ա­վե­լի ակ­տի­վա­ցավ կո­մու­նի­կա­ցի­ա­նե­րի թե­ման, այլ նա­եւ բա­վա­կա­նին թու­լա­ցած ԱՄՆ-ի հո­վա­նա­վո­րած «Բրյու­սե­լի ձե­ւա­չա­փը»: Ա­մեն դեպ­քում, այդ ձե­ւա­չա­փով Մոլ­դո­վա­յի վեր­ջին հան­դի­պու­մից այն տպա­վո­րու­թյունն էր, որ Ա­լի­ե­ւին եւ Նի­կո­լին կան­չել են, բայց խո­սե­լու բան պար­զա­պես չու­նեն:

Դա­տե­լով ըն­թա­ցիկ ի­րո­ղու­թյուն­նե­րից, այն տպա­վո­րու­թյունն է, որ Պետ­դե­պար­տա­մեն­տի այդ սխալ քայ­լին հա­ջո­ր­դում է եւս մե­կը: Այս­պես, ե­րեկ «ՌԻ­Ա Նո­վոս­տին», մեջ­բե­րե­լով Վա­շինգ­տո­նում դի­վա­նա­գի­տա­կան աղ­բյու­րի միտքը, տե­ղե­կաց­րեց, որ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը նոր քա­ղա­քա­կա­նու­թյան են ան­ցել: Այն է՝ փոր­ձում են ստի­պել Ար­ցա­խի ղե­կա­վա­րու­թյա­նը՝ հան­դի­պել Ադր­բե­ջա­նի հետ: Ըստ աղ­բյու­րի. «Վերջ­նագ­րա­յին տես­քով Վա­շինգ­տո­նը ստի­պում է Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րին հա­մա­ձայ­նել մոտ ժա­մա­նակ­ներս հան­դի­պել ադր­բե­ջա­նա­կան կող­մի հետ եր­րորդ երկ­րում»: Նման շփու­մից հրա­ժար­վե­լու դեպ­քում Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի ղե­կա­վա­րու­թյա­նը սպառ­նում են՝ տա­րա­ծաշր­ջա­նում ադր­բե­ջա­նա­կան «հա­կա­ա­հա­բեկ­չա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն» ի­րա­կա­նաց­նել, բնա­կա­նա­բար՝ Ադր­բե­ջա­նի մի­ջո­ցով: «Ամե­րի­կյան «խա­ղա­ղա­պահ նա­խա­ձեռ­նու­թյան» լոբ­բինգ է ի­րա­կա­նաց­նում Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի ար­տա­քին գոր­ծե­րի նա­խա­րար Սեր­գեյ Ղա­զա­րյա­նը, ո­րի շա­հե­րը լի­ո­վին հա­մընկ­նում են ադր­բե­ջա­նա­կա­նի հետ»,- նշել է գոր­ծա­կա­լու­թյան զրո­ւցա­կի­ցը:

Այն, որ սա ա­մե­նե­ւին էլ ստուգ­ման են­թա­կա ինչ-որ պա­տա­հա­կան տե­ղե­կու­թյուն չէ, հաս­տա­տեց այն, որ գրե­թե ան­մի­ջա­պես էլ պաշ­տո­նա­կան հայ­տա­րա­րու­թյամբ հան­դես ե­կավ ՌԴ ԱԳՆ-ն: «Մեզ ան­հանգս­տաց­նում է այն տե­ղե­կու­թյու­նը, ո­րը հայտն­վել է մա­մու­լում, որ ԱՄՆ-ն այժմ փոր­ձում է պար­տադ­րել իր միջ­նոր­դա­կան ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րը Բաք­վի եւ Ստե­փա­նա­կեր­տի մի­ջեւ երկ­խո­սու­թյան մեջ, այդ թվում՝ ու­ժի կի­րառ­ման սպառ­նա­լիք­նե­րի մի­ջո­ցով»:

Այն, որ ար­ցա­խյան իշ­խա­նա­կան հա­մա­կար­գում տե­ղա­վոր­ված սո­րո­սա­ծին­նե­րը մեկ խնդիր ու­նեն՝ Ար­ցախն Ադր­բե­ջա­նին կցել եւ փախ­նել ի­րենց ա­րեւմ­տյան վիլ­լա­նե­րը՝ դա­վա­ճա­նու­թյան ար­դյունք­նե­րը լա­փե­լու հա­մար, շատ է խոս­վել:

Կա­րե­լի է նա­եւ հաս­կա­նալ ՌԴ ԱԳՆ-ի այս քայ­լը. գաղտ­նի պահ­վող տե­ղե­կու­թյու­նը «լրատ­վա­կան մա­նեւ­րով» բե­րե­ցին հրա­պա­րա­կա­յին դաշտ, ո­րը նա­եւ Ար­ցա­խի ոչ սո­րո­սա­ծին ղե­կա­վա­րու­թյա­նը զերծ կպա­հի՝ «ճա­րա­հա­տյալ» երկ­րի նման վա­ճառ­քի հետ հա­մա­կերպ­վե­լու եւ մի­գու­ցե՝ մի փոք­րիկ պա­տառ «ստա­նալ-թռնե­լու» գայ­թակ­ղու­թյու­նից: Ա­մեն դեպ­քում այն, որ ար­ցա­խյան է­լի­տան այդ­պես էլ ո­րե­ւէ հստակ ռազ­մա­վա­րու­թյուն չի ներ­կա­յաց­նում՝ այս ծան­րա­գույն ի­րա­վի­ճա­կում կոնկ­րետ քայ­լե­րի հետ կապ­ված, նա­եւ նման գայ­թակ­ղու­թյան մա­սին է կաս­կած­ներ ա­ռա­ջաց­նում:

Բայց այս ա­մե­նը հրա­պա­րա­կա­յին հար­թու­թյուն բե­րե­լով, ՌԴ ԱԳՆ-ն, թե­րեւս, մեկ այլ մե­սիջ էլ է հղում, այս ան­գամ՝ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րին: Այ­սինքն, ար­ցա­խա­հա­յու­թյանն ուղղ­ված ֆի­զի­կա­կան ոչն­չաց­ման նման սպառ­նա­լի­քը կտա՞ նրանց ցան­կա­լի ար­դյուն­քը՝ ե­թե ար­ցա­խյան է­լի­տան հան­կարծ ո­րո­շի գնալ Ա­լի­ե­ւի ա­ռաջ ծնկե­լու եւ «ներ­վե­լու», դա կտա­նի՞ «ռու­սա­կան ու­ժե­րի հե­ռաց­մա­նը: Նման ի­րա­վի­ճա­կում, մի­ան­շա­նակ, ռուս­նե­րը նա­եւ «Բ» պլան ու­նեն. Ար­ցա­խի ներ­կա ղե­կա­վա­րու­թյու­նը ճա­նաչ­ված չէ, եւ «Բաք­վի դու­ռը» մեկ­նե­լու դեպ­քում միշտ էլ մեծ հարց կա­ռա­ջա­նա՝ իսկ նրանց ո՞վ է ար­տո­նել՝ Ար­ցա­խի ա­նու­նից հան­դես գալ: Ա­ռա­վել եւս, որ երբ այդ գաղտ­նի ըն­թաց­քը բեր­վում է հրա­պա­րա­կա­յին դաշտ, ա­պա նման քայ­լը հենց ար­ցա­խա­հա­յու­թյան կող­մից կգնա­հատ­վի որ­պես դա­վա­ճա­նու­թյուն:

Այս­պի­սով, ԱՄՆ-ի այս քայ­լը է­ֆեկ­տիվ կա­րո՞ղ է լի­նել: Ա­վե­լի նման է հեր­թա­կան սխա­լին: Բայց ա­հա այն, որ ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը մե­կը մյու­սի ե­տե­ւից նման սխալ քայ­լեր են ի­րա­կա­նաց­նում, դա ար­դեն մտա­ծե­լու ա­ռիթ է: Հաս­կա­նա­լի է, որ Վա­շինգ­տոնն ա­մեն կերպ ձգտում է, որ հու­լի­սի կե­սե­րին ստա­նա «խա­ղա­ղու­թյան պայ­մա­նա­գի­րը», եւ մինչ այդ պար­զա­պես անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն է, որ գո­նե ձե­ւա­կա­նո­րեն Բա­քու-Ստե­փա­նա­կերտ բա­նակ­ցու­թյուն­ներ սկսվեն: Ե­թե ոչ, ա­պա հու­լի­սին եւս հա­զիվ թե փաս­տա­թուղթ ստո­րագր­վի: Իսկ այդ դեպ­քում շատ ա­վե­լի ի­րա­տե­սա­կան է, որ Նի­կոլն այ­լեւս դի­մադ­րել չկա­րո­ղա­նա­լով, գնա կո­մու­նի­կա­ցի­ա­նե­րի փաս­տա­թուղ­թը ստո­րագ­րե­լու ուղ­ղու­թյամբ:

Ե­թե այս­քա­նին գու­մա­րենք նա­եւ Ուկ­րա­ի­նա­յում դեռ այդ­պես էլ հա­ջո­ղու­թյուն չցու­ցա­բե­րած հա­կա­հար­ձա­կու­մը, ա­պա նման է նրան, որ Պետ­դե­պար­տա­մեն­տը շտա­պում է, այդ­տե­ղից էլ՝ նման կո­պիտ քայ­լե­րը: Բայց նման չէ նրան, որ ան­գամ սպառ­նա­լիք­նե­րի անց­նե­լով, կա­րող է քա­ղա­քա­կան ֆո­նը հիմ­քից փո­խել:

ՔԵ­ՐՈԲ ՍԱՐԳ­ՍՅԱՆ

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝