Ժյուրիի կողմից հատուկ ուշադրության արժանացավ հայ ռեժիսոր Արմեն Պետրոսյանի ֆիլմը

Ապրիլի 12-ին ՝ տիեզերագնացության օրը, Կալուգայում բացվեց «Ցիոլկովսկի» տիեզերական ֆիլմերի և ծրագրերի հայտնի կինոփառատոնը, որն արդեն դարձել է տարածաշրջանի այցեքարտը: Հենց Կալուգայում էր ապրել և աշխատել մեծ գիտնական Կոնստանտին Էդուարդովիչ Ցիոլկովսկի, որի գաղափարները հիմք հանդիսացան տեսական տիեզերագնացության համար և հնարավոր դարձրեցին մարդու մուտքը տիեզերք: Այս վայրը հայտնի է նաև որպես տիեզերագնացության թանգարան: Փառատոնի ծրագրում ընդգրկվել է 55 ֆիլմ աշխարհի 18 երկրից: Սրանք ֆիլմեր են այսօրվա «մտերմության» և տիեզերական տարածության հասանելիության, տիեզերքի խորքերում տեղի ունեցող ամենաբարդ գործընթացների, նրանց մասին, ովքեր ուսումնասիրում և հիանում են տիեզերքով: Ժյուրին հատուկ ուշադրություն դարձրեց հայ ռեժիսոր Արմեն Պետրոսյանի  «Աբրահամ Ալիխանով. Տիեզերական անձրևների երաժշտություն» ֆիլմին, որն էլ արժանացել է  «Լավագույն լիամետրաժ վավերագրական ֆիլմ» անվանակարգին։

Ֆիլմը պատմում է ԽՍՀՄ - ում միջուկային ֆիզիկայի հիմնադիրներից և խորհրդային առաջին ատոմային ռումբի ստեղծողներից մեկի ՝ Աբրահամ Իսահակի Ալիխանյանի (Ալիխանով) (1904-1970) մասին: 1943 թվականին Խորհրդային ուրանի նախագիծը ղեկավարելու հիմնական թեկնածուները դարձան երկու ընկերներ ՝ երիտասարդ ֆիզիկոսներ Կուրչատովը և Ալիխանովը, որոնք հետագայում ստեղծեցին երկու ինստիտուտ ՝ Կուրչատովի ինստիտուտի գիտահետազոտական ինստիտուտ և Ալիխանովի տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտ:​

Աբրահամ Իսահակովիչի գիտական գործունեությունը անսովոր բեղմնավոր էր և տևեց ավելի քան 40 տարի: Նա միշտ եղել է գիտության առաջնագծում, իր և իր աշխատակիցների համար դրել է ամենադժվար և կարևոր խնդիրները և, անշուշտ, հասել է դրանց լուծմանը: Միջուկային էներգիայի կիրառման առաջին քայլերն արվել են հենց նրա կողմից ։ Արդեն լինելով ակադեմիկոս, Ստալինյան մրցանակների դափնեկիր ՝ Ալիխանյանը տարվել է ֆունդամենտալ հարցերով:

Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս և եռակի անգամ պետական մրցանակի դափնեկիր ակադեմիկոս Ալիխանովի ղեկավարությամբ ստեղծվել են ծանր ջրի ռեակտորներ: Տիեզերական ճառագայթների ուսումնասիրման աշխատանքները, որոնք այսօր դարձել են համաշխարհային գիտության գերական ուղղություն, սկսել է հենց Աբրահամ Իսահակովիչը։  Առաջին պրոտոնային արագացուցիչը և առաջին սինքրոտրոնը նույնպես Ալիխանովի արժանիքն են: Դասական էին նաև Ալիխանովի աշխատանքները Ռենտգենյան ճառագայթների օպտիկայի, արհեստական ռադիոակտիվության, բետտայի քայքայման, պոզիտրոնների և այլ տարրական մասնիկների սպեկտրի ուսումնասիրության վերաբերյալ։ Եվ երբ եկավ միջուկային զենքի դարաշրջանը, ակադեմիկոս Ալիխանովն էր, ով նշանակվեց հատուկ խորհրդի գիտական քարտուղար, որը զբաղվում էր խորհրդային ատոմային ռումբի ստեղծմամբ:

Մեծ գիտնականի գիտական գործունեության այս շրջանի մասին 1965 թվականին «Հայֆիլմ» կինոստուդիայում Ֆրունզե Դովլաթյանը նկարահանել է «Բարև, ես եմ» ֆիլմը` Արմեն Ջիգարխանյանի, Ռոլան Բիկովի, Նատալյա Ֆատեևայի, Մարգարիտա Տերեխովայի մասնակցությամբ։ Ֆիլմի սցենարը մասամբ հիմնված է Աբրահամ Իսահակովիչի եղբոր ՝ Արտեմ Ալիխանյանի կյանքի պատմության վրա, որը գիտահետազոտական խմբի անդամ էր և առաջիններից մեկն էր, ով 1934 թվականին նկատել է արհեստական ճառագայթման երևույթը: Քանի որ եղբայրների սկզբնատառերը համընկնում էին և խառնաշփոթ էր առաջանում, Աբրահամն ազգանունը փոխեց դառնալով Ալիխանով:  Ունենալով հետաքրքրությունների չափազանց լայն շրջանակ ՝ Ալիխանովը գրեթե ամեն ինչում հաջողության է հասել, իսկ Արագածի տիեզերական ճառագայթների կայանը ՝ տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտը, դարձել է նրա իսկական հուշարձանը։

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝