ՔՊ-ականները՝ վաղեմի երազանքի գրկում. կանեփ-կակաչ օպերացիայից մինչեւ չստվերված մարմնավաճառություն

Գյուղատնտեսության զարգացմանը հարկավոր է խթանել, ու դրան նպաստող գործիքակազմերից մեկն էլ, ըստ ՔՊ-ականներից շատերի, արտադրական կանեփի գործունեությանը զարկ տալն է:

ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում քննարկվեց Կառավարության հեղինակած «Թմրամիջոցների եւ հոգեմետ (հոգեներգործուն) նյութերի մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին նախագիծը: Քննարկումից հետո որոշվեց 2 ամիս հետաձգել նախագծի ընդունումը՝ շահագրգիռ անձանց հետ աշխատանքային քննարկում իրականացնելուց հետո:

Նախաձեռնության նպատակն արտադրական կանեփի արտադրության, ներմուծման, արտահանման եւ մեծածախ առեւտրի լիցենզավորման համար դիմած անձանց համար առավել բարենպաստ պայմանների ստեղծումն ու ավելորդ փաստաթղթեր պահանջելուց խուսափելն է: Գործող օրենքով արտադրական կանեփի արտադրության, ներմուծման, արտահանման, մեծածախ առեւտրի գործունեության իրականացման համար ներկայացվող փաստաթղթերի ցանկում առկա է բիզնես ծրագիր ներկայացնելու պահանջ, որի վերաբերյալ որեւէ օբյեկտիվ գնահատական տալ հնարավոր չէ:

Նախագիծը ներկայացվել է առողջապահության նախարարի առաջին տեղակալ ԼԵՆԱ ՆԱՆՈՒՇՅԱՆԻ կողմից: Նա հանձնաժողովի անդամներին տեղեկացրել է, որ առողջապահության նախարարությունը լիազորություններ ունի լիցենզիա տրամադրել թմրամիջոցների ներկրման եւ առհասարակ օգտագործման համար:

Նախարարության պաշտոնյան նկատել է, որ արտադրական կանեփը եւս համարվում է թմրամիջոց եւ շարունակել՝ թմրամիջոցների օգտագործումը սպառնալիք է հենց  բնակչության առողջությանը, դրա համար վերահսկման ամբողջ գործառույթը տրված է Առողջապահության նախարարությանը:

Մեծ հաշվով, ստացվում է, որ ՔՊ-ականները «գյուղատնտեսության զարգացման» անվան տակ՝ որոշել են նոր թափ հաղորդել երկրում արտադրական կանեփի արտադրությանը, եւ ո՞վ գիտի, թե այս բարի նպատակների տակ ինչ մոլորություն եւ դավադիր ծրագիր է թաքնված: Այս ամենում կարծես մեծ հետաքրքրություն է ցուցաբերում էկոնոմիկայի նախարար ՎԱՀԱՆ ՔԵՐՈԲՅԱՆԸ՝ պարզ հասկացնելով, որ դեմ չէր լինի, եթե արտադրական կանեփի ոլորտը անցներ հենց իր ղեկավարած նախարարության վերահսկողությանը:

Նախագիծը ներկայացնող էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը նշել է, թե իրենք վաճառող նախարարություն են եւ փորձում են այնպես անել, որ իրենց գրած ծրագրերը լավ արդյունք ունենան:

«Այս տեսանկյունից եթե մենք ուզում ենք, որ այս ոլորտն ինչ-որ զգալի ներդրում ունենա Հայաստանի տնտեսական, հատկապես՝ գյուղատնտեսության զարգացման վրա, պետք է դիտարկել, թե ինչ ենք արել, կամ ինչ արդյունքի ենք հասել, օրինակ՝ վերջին երկու տարում: Արդյունքը գոհացուցիչ չէ, ինչը նշանակում է, որ այս օրենքի աշխատանքը, մեխանիզմը պետք է փոխվի: Մենք դեմ չենք լինի, եթե այս ծրագրի կամ արտադրական կանեփի ոլորտի զարգացման պատասխանատվությունը դրվի Էկոնոմիկայի նախարարության վրա, կփորձենք ամեն ինչ անել, որպեսզի արդյունքային ցուցանիշները տարբեր լինեն նրանից, ինչ հիմա կա»,- նշել  է Քերոբյանը:

Արտադրական կանեփի գործունեությանը զարկ տալու փայլատակումը բազմիցս ՔՊ-ականների կողմից արդարացվել է Հայաստանի ցանքատարածությունները լցնելով եւ հողերի նպատակային օգտագործմամբ: Ստացվում է, որ անմշակ հողերին կյանք տալու համար որեւէ այլ մշակաբույս, հացահատիկ աճեցնել հնարավոր չէր: Այս նախագծի վերաբերյալ քննարկումները լսելով՝ միանգամից հիշում ենք, թե ինչպես էին որոշ ՔՊ-ականներ մարդկանց ականջին կաթեցնում մարիխուանայի օգտակարության մասին, օրինականացման կարեւորությունը եւ բերում օրինակներ աշխարհի փորձից:

Արտադրական կանեփի նախագծի վերաբերյալ քննարկումները մի շարք խոսակցությունների են տեղի տվել, մի՞թե ՔՊ-ականները հավակնում են Հայաստանը կանեփի հայրենիք դարձնել, եւ հնարավոր տարբերակներից մեկն այն է, որ մտքի այս փայլատակումը օտարների կողմից է պարտադրված եւ հնարավոր է այս ամենը հանգեցնի ԱԼԵՆ ՍԻՄՈՆՅԱՆԻ մեծագույն երազանքի իրականացմանը, այն է՝ մարիխուանայի օրինականացում: Արդեն իսկ կանխատեսելի է, թե արտադրական կանեփի եւ դրա գործունեությամբ զբաղվողների համար նպաստավոր պայմաններ ստեղծելուց հետո՝ մեր երկրում ինչ կկատարվի, «արտադրականի» անվան տակ ջրի երես են դուրս գալու մինչ այդ ընդհատակյա «պլանքյաշները» եւ որակվելու իբրեւ «անհատ ձեռներեց» կամ «գործարար», իսկ պլանտացիաները սնկի նման աճելու են, էլ չասենք, որ մեր երկրում քիչ չեն այնպիսիք, ովքեր կանեփից գերազանց կերպով կարող են ցանկացած տեսակի թմրանյութ ստանալ:

Հենց այս քննարկումների կիզակետում ակամայից սկսում ես հիշել նորաթուխ հեղափոխականների մտքի մարգարիտները, երբ ակնարկում էին՝ երկրում թմրանյութերի մի շարք տեսակների օրինականացման անհրաժեշտության մասին:

Ըստ շրջանառվող թեմաների՝ հենց մարիխուանայի օրինականացման հետ կապ ունի նաեւ հակածխախոտային օրենքը: ԱՐՍԵՆ ԹՈՐՈՍՅԱՆԸ, դեռեւս առողջապահության նախարար եղած ժամանակ էր խոսում եւ բերում օրինակներ այլ երկրներից, որտեղ հակածխախոտային օրենքի ընդունումը եւ ծխախոտի գնի բարձրացումը դրական արդյունքներ են ունեցել: Բայց բացեիբաց չէր նշում մի հանգամանք եւս. Արսեն Թորոսյանի հիշատակած բոլոր երկրներում, երբ ծխախոտի դեմ ագրեսիվ պայքար է սկսվել, դրանից հետո պարտադիր անցում է կատարվել մարիխուանայի օրինականացման գործընթացին:

Իսկ Ալեն Սիմոնյանը, կարծես, հենց մարիխուանայի օրինականացման ջատագովներից լինի, ով առիթը բաց չէր թողնում ակնարկելու, որ վաղ թե ուշ մարիխուանան աշխարհում օրինականացվելու է:

«Հասկանում եմ, այն, ինչ-որ ասում եմ, ոչ պոպուլյար բան է, եւ մեր հանրությունը, որը սովետական ժամանակահատվածում է մեծացել եւ  ծանոթ է «պլանքյաշ» արտահայտությանը, բացասական իմաստով է հասկանում այդ ամենը, բայց մենք բոլորս պետք է հասկանանք, որ կան բաներ, որոնց ժամանակը գալու է, եւ մենք խոսելու ենք դրանց մասին: Մարիխուանան եւ մարմնավաճառությունը շատ մեծ ստվեր են իրենցից ենթադրում, որից օգտվում են շատ մեծ քանակությամբ մարդիկ: Կարծում եմ՝ ոլորտները կարգավորելով եւ այդ ստվերը օրինական դաշտ բերելով՝ մեր տնտեսությունը զգալի աճ կունենա», - նշել էր Սիմոնյանը: Նա այս ամենի հետ՝ հասարակության հարմարվողականությունն ընդամենը ժամանակի հարց էր համարում, եւ հիրավի, կարծես իրավացի էր Սիմոնյանը, քանի որ հենց ժամանակի հետ մեր հասարակությունը հարմարվեց շատ ու շատ երեւույթների, որոնց համար ժամանակին պայքարել էին, արյուն թափել եւ պատիվը դրել խաղասեղանին:

Հիշենք նաեւ, որ Սիմոնյանը մարիխուանայից կախվածությունը համեմատել էր շոկոլադի հետ, որը միայն հոգեբանական կախվածություն է առաջացնում: Սիմոնյանը բազմիցս հորդորել է իրենց ճիշտ հասկանալ, ինքը կոչ չի անում մեր երկիրը դարձնել «պլանի երկիր», այլ երկու ոլորտները՝ մարմնավաճառություն եւ մարիխուանա, պետք է դուրս հանել ստվերից, այս պարագայում նա կանխատեսում էր տնտեսության բում, ինչպես երեւում է, ՔՊ-ականների՝ հասարակության ականջին կաթեցնելու պրոցեսը սկսվել է, ու անմշակ հողերը «անգործությունից» փրկելու անմեղ ծրագրից մինչեւ մարիխուանայի օրինականցում այնպես ակնթարթային կիրագործվի, որ մարդիկ իրենք էլ չեն հասկանա ինչպես համակերպվեցին, ինչպես որ վերջին երկու տարիների ընթացքում հարմարվեցին շատ ու շատ բաների հետ, որն իբրեւ մի պարան քաշում է ու քաշում մեր հասարակությանը դեպի անդունդ, որի խոքերը մարդիկ դեռ չեն տեսնում ու վայրէջքի ցավը չեն զգում...

Ս. ԱՍԱՏՐՅԱՆ