ՀԱՊԿ զորավարժություններից հրաժարվելու տրամաբանական հիմնավորում չտեսա. Մանգասարյան

ՀԱՊԿ խաղաղապահ զորախմբերի «Անխախտ եղբայրություն-2023» համատեղ զորավարժությունը Հայաստանում չի անցկացվի: Այս մասին երեկ ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը: «Իրավունքի» հետ զրույցում «Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար, ռազմական փորձագետ ՎԻՏԱԼԻ ՄԱՆԳԱՍԱՐՅԱՆՆ ասաց, որ հարց է առաջանում, թե ինչ հիմնավորումներով է Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարվում այդ զորավարժություններից:

— ՀԱՊԿ զորավարժություններից հրաժարվելու նորմալ, տրամաբանական հիմնավորում չտեսա: Նիկոլ Փաշինյանի մեկնաբանմամբ` խնդիրն այն է, որ այդ զորավարժություններով, այսպես ասած, կսադրենք ադրբեջանա-թուրքական տանդեմին, եւ հնարավոր է ինչ-որ այլ զարգացումներ լինեն: Բայց մյուս կողմից նույն Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարում է, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է ցեղասպանության: Այս երկու մտքերն իրար տրամագծորեն հակասում են: Այսինքն` ստացվում է` գիտենք, որ Ադրբեջանը եւ Թուրքիան ուզում են մեզ, բառի բուն իմաստով ոչնչացնել, այս տարածաշրջանից եւ չենք պատրաստվում դրան: Առնվազն փոքրիկ հնարավորությունը, որ կարելի է օգտագործել, չենք օգտագործում: Մինչդեռ զորավարժությունների ընթացքում ամենակարեւոր էլեմենտներից մեկն այն է, որ հնարավոր է տարբեր զինատեսակների, մեծ զորքերի տեղաշարժի մանեւրելու արանքում ինչ-որ տարբեր խնդիրներ լուծել` սկսած երկիր զենք ներմուծելուց վերջացրած տարբեր ստորաբաժանումների հետ ներդաշնակեցման գործընթաց ծավալելուց: Այո, մենք հնարավորություն ունենք իրականացնելու նման գործողություններ այդ մասշտաբի զորավարժությունների դեպքում`տարբեր երկրներից այդ զորավարժությունների անվան տակ զենք ներկրելուց մինչեւ նշածս կոմպոնենտները: Մինչդեռ հիմա եթե հրաժարվում ենք դրանից, առնվազն տարօրինակ մոտեցում է: Չգիտեմ` գուցե դրա համար ավելի ծանրակշիռ հիմնավորումներ կան, համենայնդեպս, Նիկոլ Փաշինյանն այդ ամենի մասին չխոսեց:

— 2020 թվականին էլ Հայաստանում նախատեսված ՀԱՊԿ զորավարժությունները չեղարկվեց: Տեսնո՞ւմ եք վտանգ, որ հնարավոր է պատմությունը կրկնվի, եւ նորից պատերազմ սկսվի:

— Եթե արձանագրում ենք, որ վտանգը մեծ է, եւ Ադրբեջանը պատրաստվում է ռազմական գործողություններ իրականացնել, ցեղասպան քաղաքականություն է որդեգրել, ապա առնվազն բոլոր փոքրիկ հնարավորությունները պաշտպանվելու եւ դրան դիմակայելու համար պետք է օգտագործենք: Կլինի ՀԱՊԿ-ը, Արեւմուտքը, Չինաստանը, թե ցանկանցած երկիր, որից մի փոքրիկ լումա կարող է ներդրվել մեր անվտանգության մեծացման, պաշտպանողականության ուժեղացման, իմունիտետի բարձրացման համար, ցանկացած շանս պարտավոր ենք այս իրավիճակում օգտագործել: Մինչդեռ փաստացի գործող իշխանությունն արձանագրում է, որ Ադրբեջանը ռազմական մեծ ագրեսիա է պլանավորում Հայաստանի Հանրապետության եւ Արցախի նկատմամբ, ու չկա որեւէ փոքրիկ հնարավորությունից օգտվելու առնվազն ցանկություն: Այստեղ բազմաթիվ հարցեր են առաջանում, թե ո՞րն է պատճառը: Էլի եմ ասում` համենայնդեպս որեւէ արժեքային հիմնավորում, որ կարելի է քիչ, թե շատ հասկանալ եւ ընկալել ո՛չ Նիկոլ Փաշինյանի, ո՛չ իր թիմի անդամների եւ ընդհանրապես ո՛չ մեկի կողմից չեն հնչեցվել: Հետեւապես, հասարակության մի մասը շատ ծանր է տանում այս ամենը, որովհետեւ անհասկանալի է` ինչո՞ւ չենք օգտվում ընձեռված փոքրիկ շանսերից` նվազեցնելով հնարավոր վտանգները: Ոչ մի բացատրություն չկա: Այս ամենի տակից պետք է կարողանանք դուրս գալ ու ելքեր փնտրենք, ոչ թե հրապարակային ինչ-որ հայտարարություններ անեն, որոնք մեծ հաշվով օգուտ չեն տալիս: Ի՞նչ օգուտ ստացավ Հայաստանի Հանրապետությունը այդ հայտարարությունից: Եթե կա փոքրիկ ինչ-որ օգտակար բան, որը կարող ենք արձանագրել, առնվազն հետո պետք է ցույց տալ, մարդկանց իրազեկել, որ այս քայլերից հետո` ստացանք նման արդյունք: Բայց ես տեսնում եմ, որ մեծ հաշվով անիմաստ լարվում են հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ: Իսկ եթե օգուտ կա դրանից, թող ասեն` ո՞րն է, հասարակությունն էլ իր գնահատականը տա` արդյոք օգուտ էր, թե՞ վնաս էր:

— Կան փորձագիտական կարծիքներ, թե Նիկոլ Փաշինյանի հաջորդ քայլը լինելու է Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունից Հայաստանի դուրսբերումը: Որքանո՞վ այն կարող է իրատեսական լինել:

— Իշխանության տարբեր ներկայացուցիչներ թիվ մեկ քաղաքական ամբիոնից էլ բազմիցս այդ թեմայով ելույթներ ունեցել են: Սակայն Նիկոլ Փաշինյանն իր ասուլիսի ժամանակ արձանագրեց, որ Հայաստանը նման մտադրություններ չունի: Ամեն դեպքում, մենք հիշում ենք, որ այդ թեմայով Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի վերջին հայտարարությունը ռուսական կողմը սադրիչ որակեց: Եվ այստեղ լուրջ աշխատելու տեղ ունենք, որովհետեւ ստացվում է, որ երկրի Սահմանադրությամբ 4-5-րդ մարդու հայտարարությունը մեր դաշնակիցները որակում են սադրիչ: Այսինքն` չունենք այն դիվանագիտական օղակները, որոնցով հարցերը լուծենք, եւ այդպես հրապարակային  «փոխհրաձգություն» է տեղի ունենում, որը, բնականաբար, իր ազդեցությունն ունենում է նաեւ հասարակության բարոյահոգեբանական վիճակի վրա: Պետք է կարողանանք այս իրավիճակից դուրս գալու ելքեր փնտրել, ոչ թե հրապարակային  ինչ-որ հայտարարություններ անել, որոնք մեծ հաշվով օգուտ չեն տալիս:

ՀՐԱՆՏ ՍԱՐԱՖՅԱՆ