Իրանի հոգեւոր առաջնորդը վերջակետ դրեց «Զանգեզուրի միջանցք» կոչվածին. Վարդանյան

Իրանի Իսլամական Հանրապետության հոգեւոր առաջնորդ Այաթոլա Ալի Խամենեին Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ Թեհրանում տեղի ունեցած հանդիպման ժամանակ հանդես է եկել Հայաստանին ու Արցախին առնչվող մի շարք ուշագրավ հայտարարություններով, որոնց վերաբերյալ «Իրավունքը» զրուցեց ԵՊՀ իրանագիտության ամբիոնի դասախոս, իրանագետ ԱՀԱՐՈՆ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆԻ հետ:

— ԻԻՀ հոգեւոր առաջնորդը գոհունակություն է հայտնել Արցախի՝ Ադրբեջանին, այսպես ասած, վերադարձի կապակցությամբ: Ի՞նչ է սա նշանակում:

— Հոգեւոր առաջնորդը «Ղարաբաղ» եզրույթն է օգտագործել, այսինքն` ո՛չ Լեռնային Ղարաբաղ է ասել, ո՛չ Արցախի տարածքներ: Ըստ երեւույթին, նկատի է ունեցել Դաշտային Արցախի այն հատվածները, որոնք Բաքվի բռնապետը ժամանակավորապես օկուպացրել է: Հոգեւոր առաջնորդը շատ լավ գիտի, որ Ստեփանակերտը ներկայումս Բաքվի վերահսկողության տակ չէ, եւ Արցախը «վերադարձված» չէ: Բայց հոգեւոր առաջնորդի խոսքի մեջ մեխն այն էր, որ նա դրանից հետո գրեթե ուղիղ տեքստով Թուրքիայի նախագահին զգուշացրեց, որ Իրանը դեմ է հայ–իրանական սահմանի չեղարկմանը: Եթե այդպիսի քաղաքականություն վարվի Թուրքիայի կողմից, որը կնպաստի հայ–իրանական սահմանի փակմանը, ապա Իրանը կդիմակայի: Շատ հստակ կերպով Էրդողանին ասվում է, որ Իրանը դեմ է «Զանգեզուրի միջանցք» կոչվածին, որովհետեւ եթե այդպիսի քաղաքականություն վարվի եւ իրագործվի, ապա հայ–իրանական սահմանը գուցե իրավաբանորեն մնա, բայց փաստացիորեն կընդհատվի:

-— Ձեր գնահատմամբ` ի՞նչ քայլեր կարող են հետեւել Իրանի հոգեւոր առաջնորդի կողմից նման արձագանքին:

— Նման արձագանքը նշանակում է` Իրանը վերջակետ է դնում հայտարարությունների մակարդակով ինչ–որ բաներ ասելուն, եւ սրանից այն կողմ այլ տիպի քայլեր են ենթադրվում: Մինչ այժմ եղել են տարբեր արձագանքներ Իրանի նախագահի, ԱԳ  նախարարի, այլ պաշտոնյաների մակարդակով, վերջերս էլ  հոգեւոր առաջնորդի ներկայացուցիչն էր դրա մասին խոսել, անվտանգության խորհրդի քարտուղարը: Իսկ հիմա հոգեւոր առաջնորդը կոշտ ու կոպիտ եւ կարելի է ասել` վերջնական զգուշացնում է, որ Իրանը չի հանդուրժելու նման քաղաքականությունը: Ճանապարհներ կբացվեն, ինչ կանեն մի կողմ, բայց «Զանգեզուրի միջանցքը» եւ հայ–իրանական սահմանի ընդհատումը Իրանի ազգային անվտանգությանը եւ պետական շահերին հակասող ծրագիր է:

— Այաթոլա Ալի Խամենեին նաեւ ընդգծել է, որ հայ-իրականան սահմանն ունի հազարամյակների պատմություն: Ինչո՞վ էր պայմանավորված այս շեշտադրումը:

— Շեշտադրելով «հազարամյակներ» բառը, շատ հստակորեն հոգեւոր առաջնորդը ի ցույց է դնում, որ այն պետությունները, որոնք փորձում են ընդհատել հայ–իրանական սահմանը, չունեն այնքան տարիների պատմություն, ինչքան ունի հայ իրանական սահմանը, էլ չեմ ասում երկու ժողովուրդների մասին: Սա բավականին հետաքրքիր է, որովհետեւ մինչ այդ, ոչ միայն ԻԻՀ հոգեւոր առաջնորդի, այլեւ իրանական որեւէ բարձրաստիճան պաշտոնյայի կողմից անդրադարձ չի եղել  հազարամյակների պատմությանը: Դրա մասին անդրադարձ եղել է հայկական կողմից, մասնավորապես` ԵՊՀ իրանագիտության ամբիոնի վարիչ Վարդան Ոսկանյանը մի քանի անգամ ընդգծել է դրա մասին: Իսկ հիմա անդրադառնում է նաեւ ԻԻՀ հոգեւոր առանջնորդը` ցույց տալով, որ նույնիսկ Թուրքիան չունի այդքան պատմություն, ինչքան հայ–իրականական սահմանը:

ՀՐԱՆՏ ՍԱՐԱՖՅԱՆ

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝