Օդի աղտոտումը 2 տարով կրճատում է կյանքի միջին տեւողությունն աշխարհում. ավելի, քան ծխելը կամ ալկոհոլը

Օդի աղտոտվածությունը, որն, առաջին հերթին, հանածո վառելիքի այրման հետեւանք է, յուրաքանչյուր մարդու կյանքի ակնկալվող տեւողությունը կրճատում է 2,2 տարով։ Այս մասին նշվել է Չիկագոյի համալսարանի Էներգետիկ քաղաքականության ինստիտուտի (EPIC) զեկույցում։

Օդի որակի ինդեքսը կամ AQLI-ն ցույց է տալիս, որ օդի աղտոտվածությունն ընդհանուր առմամբ խլում է կյանքի 17 մլրդ տարի, իսկ օդի աղտոտվածության կրճատումը կարող էր կյանքի միջին տեւողությունն աշխարհում ավելացնել՝ 72-ից 74,2-ի հասնելով։

AQLI հաշվետվությունը հատկանշական է նրանով, որ մարդու կյանքի ակնկալվող տեւողության վրա պինդ մասնիկների ազդեցության նրա գնահատականը հիմնվում է այն հետազոտությունների վրա, որոնք թույլ են տալիս ցույց տալ պատճառահետեւանքային կապը, այլ ոչ թե միայն հարաբերակցությունը։

Զեկույցում նշվել է, որ օդի աղտոտվածությունն այդքան վտանգավոր է, որովհետեւ դրանից անհնար է խուսափել, հատկապես այն մարդկանց համար, որոնք ապրում են խիստ աղտոտված միջավայրում։ «Կարելի է թողնել ծխելը կամ միջոցներ նախաձեռնել հիվանդությունների դեմ, բայց օդ պետք է շնչի յուրաքանչյուրը։ Այսպիսով, օդի աղտոտվածությունը վերաբերում է անհամեմատ շատ թվով մարդկանց, քան այդ պայմաններից յուրաքանչյուրը»,- նշվել է հաշվետվությունում։

Պինդ մասնիկներով օդի աղտոտվածության 60 տոկոսն առաջ է գալիս հանածո վառելիքի, 18 տոկոսը՝ բնական աղբյուրների (ներառյալ փոշին, ծովի աղը եւ անտառային հրդեհները) այրման, 22 տոկոսը՝ մարդու գործունեության այլ տեսակների հետեւանքով։

Պինդ մասնիկներով օդի աղտոտվածությունը որակվում է չափով։ Որքան այն փոքր է, այնքան խորն է թափանցում օրգանիզմի մեջ։ 10 միկրոմետրից փոքր պինդ մասնիկները, որոնք հաճախ նշվում են որպես PM10, կարող են մազերից անցնել քիթ, շնչուղիներով թոքեր։

Ավելի փոքր պինդ մասնիկները՝ 2,5 միկրոմետրից փոքր, հաճախ նշանակվում են որպես PM2,5 եւ կազմում են մարդու մազի տրամագծի 3 տոկոսը ու կարող են արյան հոսքում հայտնվել թոքերի ալվեոլների միջոցով։ Դա կարող է ազդել արյան շրջանառության վրա՝ ի վերջո հանգեցնելով կաթվածի, սրտի նոպայի եւ առողջական այլ խնդիրների։

Ներկայում աշխարհի բնակչության 97,3 տոկոսը՝ 7,4 մլրդ մարդ, ապրում է այնպիսի վայրերում, որտեղ օդի որակը չի գերազանցում ԱՀԿ-ի երաշխավորած սահմանը՝ մեկ քառակուսի մետրի համար 5 միկրոգրամ 2,5 միկրոմետր պինդ մասնիկների համար։

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝