ՄԵՆՔ ՏԵՍԱՆՔ ՄԱՐԴՈՒ, ՈՎ ՈՉ ՄԻԱՅՆ ՈՒՆԱԿ Է ԳՆԱՀԱՏԵԼ ԱՆՑՅԱԼԸ, ԱՅԼԵՒ ԳՆԱՀԱՏԱԿԱՆԻ ՀԻՄԱՆ ՎՐԱ` ՆԱՅԵԼ ԴԵՊԻ ԱՊԱԳԱՆ

ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի խոստացված ասուլիսը, որին սպասում էր հանրության զգալի մասը, մինչ օրս լայն քննարկման առարկա է իշխանական շրջանակներում: 3 ժամանոց ասուլիսը գերհագեցած էր եւ խիտ իր քաղաքական բովանդակությամբ: Որոնք էին ասուլիսի հիմքում ընկած հիմնական մեսիջները` «Իրավունքը» փորձեց հետաքրքրվել նախկին պատգամավոր, քաղաքական գործիչ ԽՈՍՐՈՎ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԻՑ, ով նախ փորձեց գնահատել, թե ինչու նախագահը հիմա որոշեց խոսել.

- Ամենայն հավանականությամբ, նախագահ Սարգսյանը, գնահատելով, որ հատկապես տավուշյան իրադարձություններից հետո ինչպիսի քաղաքական  շահարկումների ականատես կարող ենք լինել` հարկ համարեց այս փուլում որոշ մեկնաբանություններ ներկայացնել ապրիլյան պատերազմի վերաբերյալ: Արդյո՞ք դրա անհրաժեշտությունը կար` այսօր մենք տեսնում ենք, որ դրա անհրաժեշտությունը, այո՛, կար: Ապրիլյան պատերազմի մասին որոշ մեկնաբանություններ հնչեցնելը շատ էական էր հետագայում նաեւ Ղարաբաղյան հակամարտության գործընթացի տրամաբանությունը գնահատելու կամ ընկալելու համար:

– Կառանձնացնե՞ք նախագահի ասուլիսի կարեւոր մեսիջները:

– Առաջին հանգամանքն այն էր, որ ռազմական գործողությունները դադարեցնելու նախաձեռնությամբ հանդես է եկել ադրբեջանական կողմը: Սա պատասխան էր բոլոր նրանց, ովքեր ասում են, որ Ադրբեջանը հաղթել էր: Հաղթող կողմը երբեք հանդես չի գալիս նման նախաձեռնությամբ: Երկրորդը, որը նույնպես շատ էական եմ համարում, այն էր, որ գլխավոր շտաբի պետերի հանդիպման արդյունքում որեւէ փաստաթուղթ չի ստորագրվել: Եվ երրորդ` շատ հայտնի թեզ կա, որի հեղինակը Բարոն Կառլ Ֆոն Կլաուզեվն է. «Ցանկացած պատերազմի նպատակը խաղաղությունն է` հաղթող կողմի համար նպաստավոր պայմաններով»: Եթե փորձենք այս թեզը տեղափոխել ապրիլյան պատերազմի  արդյունքների վրա, ապա ըստ էության, հակառակորդի կողմից հրահրված  ապրիլյան պատերազմի ընթացքում` մենք հրադադարը հաստատելուց զատ` փորձեցինք բանակցային գործընթացում հանդես գալ նոր դիրքերից: Եվ սա էր հենց հենքը, որ բանակցային գործընթացում հայկական կողմը հանդես եկավ մոնիտորինգի կարողությունների ընդլայնման, ինչպես նաեւ ամբողջ շփման գծում հետաքննության մեխանիզմներ ներդնելու առաջարկությամբ: Այլ կերպ ասած` Վիեննայի եւ Սանկտ Պետերբուրգի պայմանավորվածությունները: Այսինքն, ըստ էության, հենց սա էր այն դիվանագիտական կապիտալը, որը մենք ձեռք ենք բերել ապրիլյան պատերազմի արդյունքում: Հարկ եմ համարում ընդգծել, որ այդ ամենը նախագահ Սերժ Սարգսյանն ասաց օրինակելի կերպով` պետական գործչին վայել բառամթերքով, մենք տեսանք մարդու, ով ոչ միայն ունակ է գնահատել անցյալը, այլեւ կարող է գնահատականի հիման վրա` նայել դեպի ապագան: Ի դեպ, նույն կարծիքին եմ նաեւ Ռոբերտ Քոչարյանի հարցազրույցի հետ կապված, որովհետեւ նրանք սահմանեցին քաղաքական պոլիմիկայի մի այնպիսի նիշ, որ սրանից հետո որեւէ մեկին հարցազրույց տալուց ուզած-չուզած պետք է ձգտի այդ բարձր նիշին:

– Պարոն Հարությունյան, այս օրերին շատ է խոսվում, որ ապրիլյան քննիչ հանձնաժողովի նման պետք է ստեղծվի նաեւ Տավուշյան մարտերը քննող հանձնաժողով: Դուք ի՞նչ կասեք այս առումով:

– Միանգամից պատասխանեմ` ոչ, որովհետեւ ես գտնում եմ, որ ապրիլյանի վերաբերյալ եւս պետք չէր նման հանձնաժողով ստեղծել, որովհետեւ բոլորս էլ շատ լավ հասկանում ենք, որ ապրիլյան պատերազմի իրադարձությունների կապակցությամբ քննիչ հանձնաժողովի ձեւավորումն ունի բացառապես քաղաքական նպատակ:

Զրույցը` ԻԼՈՆԱ ԱԶԱՐՅԱՆԻ